سنجش و ارزيابي خطر آلودگي آب و رسوبات ساحلي در مصب خورهاي شهر بندرعباس

امروزه يكي از مشكلاتي كه اكولوژي ساحلي را تهديد مي‌‏كند، ورود پساب‌هاي شهري از طريق خورها به دريا است. تخليۀ پساب‌ها به خورهاي چهارگانۀ بندرعباس، سبب آلودگي سواحل خليج ‏فارس مي‌‏شود كه براي تدوين راهبردهاي مديريت در كاهش ريسك خطر آلودگي، پايش آلاينده‌ها در اولويت است. به اين منظور و براي دستيابي به اين رهيافت، پژوهش حاضر پارامترهاي فيزيكوشيميايي آب و فلزات سنگين در رسوبات خورهاي چهارگانۀ بندرعباس شامل خور سورو، گورسوزان، شيلات و نخل ناخدا را طي چهار فصل در سال 1398 پايش كرده و با شاخص‌هاي آلودگي ارزيابي كرد. نتايج پژوهش حاضر نشان داد غلظت DO، BOD، COD، TSS، Cd، Zn، NO3، PO4، دترجنت و چربي‌ها در چهار خور بندرعباس، بيشتر از حد استاندارد محيط زيست بود. اختلاف توزيع زماني و مكاني آلاينده‌هاي كيفي آب در سطح 95 درصد معنادار بود و بيشينۀ آن در خور گورسوزان و از لحاظ زماني نيز به‌‏ترتيب در تابستان، بهار، پاييز و زمستان بود. الگوي متوسط غلظت فلزات سنگين در رسوبات Zn gt;Cu gt;Pb gt;Cd بود كه به‌‏ترتيب ميانگين غلظت آنها 103.20، 52.55، 19.95 و 0.611 ميلي‌‏گرم در كيلوگرم اندازه‌‏گيري شد. بيشينۀ غلظت فلزات سنگين در خور گورسوزان بود و ارزيابي آلودگي فلزات سنگين در رسوبات با شاخص‌هاي Igeo، CF، mdc و PLI نشان داد كادميوم، مس و سرب در چهار خور بندرعباس، در طبقۀ آلودگي متوسط تا شديد قرار دارند. غلظت زياد فلزات سنگين بيانگر تأثير فعاليت‌هاي انساني شامل تخليۀ پساب‌هاي شهري به كانال خور است. نتايج پايش كيفي نشان‌‏دهندۀ شدت زياد آلودگي در ساحل بندرعباس است كه اكوسيستم آبزيان را با خطر انقراض تهديد مي‌كند.