تعيين الگوي كشت بهينه در حوضه آبريز تجن با استفاده از مدل‌سازي سيستمي

از آنجا كه در تخصيص بهينه منابع آب، حداكثرسازي درآمد، عمده ترين هدف مدل سازي است، پژوهش هايي كه تاكنون در ارتباط با تخصيص منابع آب منتشر شده است، به مفاهيمي كه مبتني بر ساختار و روابط خطي مدل ذهني است، معطوف بوده يا عدم تخصيص عادلانه آب را سبب م ي شود. همچنين بررسي اين پژوهش ها نشان مي دهد آگاهي كمي نسبت به رفتار ديناميكي طولاني مدت حوضه هاي رودخانه وجود دارد. لذا در اين مطالعه، به بررسي الگوي بهينه كشت بر اساس تخصيص منابع و مصارف در حوضه آبريز تجن با استفاده از مدل SD در بازه زماني ماهانه در طي سال هاي 94-1342 با در نظرگرفتن نياز شرب، صنعت، زيست محيطي و كشاورزي، پرداخته شده است. الگوي كشت به دست آمده مبنايي براي محاسبات ميزان بهره وري مصرف آب در حوضه آبريز تجن مي باشد. نتايج حاصل از واسنجي نشان داد كه اگرچه ميزان حجم آب خروجي از مخزن وابسته به حجم تقاضا بوده، اما ضريب اصلاحي مخزن مستقل از ضريب اصلاحي نياز كشاورزي مي باشد. همچنين نتايج نشان داد كه بخش اعظم نياز شرب، صنعت و زيست محيطي در منطقه تامين شده و مخازن در حوضه آبريز تجن براي تامين اين نيازها موفق عمل كرده اند. اما كمبودهاي قابل ملاحظه اي در بخش كشاورزي وجود دارد كه با توجه به حجم اندك آب زيرزميني در اين حوضه، لزوم تغيير الگوي كشت، اجتناب ناپذير خواهد بود. بررسي الگوي كشت بهينه نيز نشان داد كه سياه ريشه با بالاترين نسبت درآمد به هزينه، در تمامي مناطق بيشترين سطح زير كشت را به خود اختصاص داده است و بعد از آن مركبات و ذرت دانه اي سطح زير كشت غالب مناطق شناخته شده است.