مقاصدالشريعه از منظر دكتر يوسف قرضاوي

The "Goals of Sharia" from the viewpoint of Dr. Yusuf al-Qaradawi

يكي از راه هاي مهم براي مقابله با جريان هاي افراطي و تكفيري تقويت جايگاه عقل گرايي در مقابل نصگرايي افراطي است. مشكل اصلي جريان هاي خشونت طلب در برداشت ظاهري آنان از متون و عدم توجه به شرايط صدور و سياق تاريخي متون ديني است. آنان هرگونه تاويل و توجه به زمينه هاي تاريخي صدور متن را ناديده مي گيرند. يكي از چهره هاي مهم جريان نوسلفي (دكتر يوسف قرضاوي)، درصدد توجه به نقش عقل و توجه به آن در استنباط احكام است. از نظر وي، عقل نقش مهمي در استنباط احكام دارد. وي معتقد است كه بايد از هرگونه افراط و تفريط در توجه به نقش عقل در استنباط احكام جلوگيري شود و جانب اعتدال رعايت گردد. وي مكتب خود را "وسطيه" مي خواند و خواهان توجه به مقاصد و اهداف شارع در كنار نصوص ديني براي استنباط احكام است. در اين مقاله با روش تحليلي - توصيفي به بررسي نظريه يوسف قرضاوي در مورد مقاصدالشريعه پرداخته خواهد شد و نظريه وسطيه (اعتدال در عقل گرايي) وي تبيين خواهد شد و نكاتي در نقد آن بيان خواهد گرديد؛ به نظر مي رسد ديدگاه دكتر يوسف قرضاوي در مورد نقش مقاصدالشريعه در استنباط احكام شرعي، گامي هرچند كوچك در راستاي خردورزي ديني و پرهيز از افراط گرايي باشد.

One of the best ways to confront the extremists and Takfiri groups is to boost the importance of rationalism rather that literalism. The main problem with the extremist groups is that they have a superficial understanding from religious texts, ignoring the context and historical incidents. These radical groups have no believe in changing the time and context of religious texts. One the famous figures in Neo-Salafism is Dr. Yusuf al-Qaradawi, trying to draw the attentions to the role of reason in inferring the Islamic rules. He maintains the reason has an important role in extracting the Islamic laws. Believing in moderation, he calls for the role of reason in his works. He calls his school "Moderation" and invites to attending to the higher aims of Islamic law alongside the literal meaning of the religious texts. In this essay, with an analytic- descriptive method, his theory about "the goals of sharia" will be explained and criticized. It seems that his views are a small step toward religious rationalism and avoiding extremism.