مطالعه ژنتيكي و ميكرومورفولوژي خاك هاي واقع بر سطوح مختلف ژئومورفيك در پلاياي جازموريان

Genesis and Micromorphology of Soils Located on Different Geomorphic Surfaces in the Jazmoorian Playa

پلايا يكي از شكل هاي اراضي مهم در مناطق خشك بوده و سطح زيادي را در اين مناطق به خود اختصاص داده است. اين شكل اراضي از سطوح مختلف ژيومورفيك تشكيل شده است. هدف از انجام اين پژوهش بررسي خصوصيات فيزيكي-شيميايي، طبقه بندي (براساس دو سامانه آمريكايي (2014) و جهاني (2015)) و ميكرومورفولوژي خاك هاي واقع در سطوح مختلف ژيومورفيك پلاياي جازموريان بود. سطوح مسطح رسي-سديمي، مسطح رسي، فن دلتا، نوار مرطوب، مسطح رسي پف كرده و پوسته نمكي طي مطالعات صحرايي و بررسي هاي تصاوير گوگل، تصاوير ماهواره اي و نقشه هاي توپوگرافي شناسايي شدند. بر روي هر واحد ژيومورفيك يك يا چند خاكرخ حفر، تشريح و پس نمونه برداري تحت آزمايش هاي معمول قرار گرفتند. نتايج مطالعه نشان داد كه ميزان هدايت الكتريكي عصاره اشباع خاك ها در محدوده 5/0 تا 2/222 دسي زيمنس بر متر متغير است، كه كمترين و بيشترين ميزان هدايت الكتريكي به ترتيب مربوط به سطوح ژيومورفيك فن دلتا و پوسته نمكي مي باشد. بلورهاي عدسي شكل گچ و پوشش رس در اين پلايا شناسايي شدند. پوشش رس مشاهده شده در اين منطقه، نوعي متفاوت از پوشش رس مي باشد كه تحت اثر پراكنندگي سديم تبادلي ايجاد شده است. نام گذاري خاك ها، نشان از مزيت طبقه بندي جهاني نسبت به رده بندي آمريكايي مي باشد به نحوي كه خاك هاي شور و خاك هاي شور و سديمي را به خوبي از يكديگر تفكيك كرده و در دو گروه مرجع مختلف سولونتز و سولونچاك قرار مي دهد، در حالي كه رده بندي آمريكايي خاك ها را فقط در زير رده ساليدز قرار مي دهد.