تدوين مدل ساختاري رفتارهاي پرخطر جوانان براساس مهارت مديريت خشم با نقش واسطه‌اي تاب‌آوري: تأكيد بر ابعاد انتظامي- امنيتي

Developing a Structural Model of High-Risk Behaviors of Youth Based on Anger Management Skills with the Mediating Role of Resilience: Emphasis on Law Enforcement-Security Dimensions

زمينه و هدف: در بين عوامل متعدد مرتبط با رفتارهاي پرخطر گروه‌هاي سني جوان، مهارت مديريت خشم و ميزان تاب‌آوري آن‌ها به‌عنوان مجموعه‌اي از مهارت­ها و استعدادهاي رواني يكي از مهم‌ترين عوامل پيش‌بيني­ كننده رفتارهاي پرخطر و درنتيجه ميزان انتظام و امنيّت جامعۀ انساني به ­شمار مي‌رود؛ زيرا در بين گروه سني مورد مطالعه روابط درهم‌تنيده و پيچيده‌اي وجود دارد. ازاين‌رو، هدف از پژوهش حاضر تدوين مدل ساختاري نقش مهارت مديريت خشم بر رفتارهاي پرخطر جوانان با واسطه‌گري تاب‌آوري است. روش­: اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از نظر ماهيت و روش، توصيفي از نوع همبستگي است. جامعۀ آماري را دانشجويان دانشگاه آزاد تبريز در سال تحصيلي 1399-1400 تشكيل مي‌دهند كه براساس آمار اخذشده حدود 27000 نفر هستند. نمونه آماري براساس جدول كرجسي مورگان، تعداد 383 نفر از طريق فراخوان اينترنتي به‌صورت داوطلبانه و آنلاين (برخط) با توجه به محدوديت تردد كرونا در پژوهش حاضر شركت كردند. در ادامه، براي جمع‌آوري داده‌هاي موردنياز از پرسشنامه‌هاي مهارت كنترل خشم حاجتي و همكاران (1387)،ابعاد تاب‌آوري واگنيلد (2009) و پرسش­نامۀ خطرپذيري ايراني (1387) بهره‌برداري شد و سپس، براي تجزيه‌وتحليل داده‌هاي احصائي از روش مدل‌يابي معادلات ساختاري استفاده شد. يافته­ ها: نتايج نشان داد، مدل پيشنهادي از برازش قابل قبولي برخوردار است. زيرا تصريح شد اثر مستقيم مهارت مديريت خشم بر رفتارهاي پرخطر Ρ(0/001)،ß(-0/363) اثر غيرمستقيم ß(0/427)، Ρ(0/022) و همچنين اثر كل بين متغيرها Ρ(0.001)،ß(-0/424) مي باشد كه هر سه از نظر آماري معنادار مي­باشند و اين بدين معناست كه مهارت مديريت خشم به طور مستقيم و غيرمستقيم با رفتار پرخطر رابطه معناداري دارد. نتيجه ­گيري: مهارت مديريت خشم موجب افزايش ميزان تاب‌آوري و درنتيجه سبب كاهش گرايش به رفتار پرخطر و افزايش نظم و احساس امنيّت اجتماعي در بين جوانان مي‌شود.

Among the various factors related to high-risk behaviors of young age groups, anger management skills and their resilience as a set of psychological skills and talents is one of the most important predictors of high-risk behaviors and consequently the order and security of human society, because there are intertwined and complex relationships between the studied age groups. Therefore, the purpose of this study is to develop a structural model of the role of anger management skills on youth high-risk behaviors mediated by resilience. Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research type and in terms of its nature it is considered as a descriptive and correlational study. The statistical population consists of students of Tabriz Azad University in the academic year 2020-2021, according to the obtained statistics are about 27,000 individuals. The statistical samples were selected using Krejcie-Morgan Table. 383 individuals participated in the present study through voluntarily online sessions due to corona virus traffic restrictions. Then, for collecting the required data, Hajiati et al.'s (2008) anger management skills questionnaire, Wagnild resilience (2009) and Iranian risk-taking questionnaire (2008) were employed, and then, equation modeling method was used to analyze the statistical data. Findings: The results showed that the proposed model has an acceptable fit; Because it was specified that the direct effect of anger management skills on high-risk behaviors is P(0.001), β(-0.363) and indirect effect is P(0.022), β(-0.427) (as well as the total effect between variables is P(0.001), β (-0.424)) that all three are statistically significant and this means that anger management skills are directly, indirectly, and significantly related to high-risk behavior. Results:Anger management skills increase resilience and consequently reduce the tendency to risky behavior and increase social order and sense of security among young people.