عنوان مقاله :
بعد چهارم عالم طبيعت در حكمت صدرايي و نسبيت اينشتن
عنوان به زبان ديگر :
The Fourth Dimension of the World of Nature in Mulla Sadra’s Philosophy and Relativity Theory of Einstein
پديد آورندگان :
رضي، سپيده دانشگاه اصفهان , شانظري، جعفر دانشگاه اصفهان - گروه فلسفه , شفيعي، افشين دانشگاه صنعتي شريف - گروه شيمي فيزيك
كليدواژه :
زمان , بعد چهارم , عالم طبيعت , حكمت صدرايي , نسبيت , اينشتن
چكيده فارسي :
يكي از دغدغه هاي فيلسوفان در طول تاريخ انديشه ي فلسفي، پاسخگويي به پرسش از چيستي و هستي زمان و مكان بوده و هست. به همينمنظور در اين پژوهش سعي بر آن است تا مسألهي فضا و زمان در حكمت صدرايي و ارتباط آن با پيامدهاي حاصل از فيزيك جديد تبيين شود و افزون بر مقايسه ي تحليلي دو ديدگاه، ابعاد جديدي از اين مسأله ي پيچيده و مبهم اشاره گردد. نگاه صدرا به مسألهي زمان با توجه به مباني تفكر او در وجودشناسي به ويژه حركت جوهري، سازگاري بهتري با يافته هاي جديد فيزيكدانان چون اينشتن دارد. از مهمترين دستآوردهاي اين مقاله، با توجه به نگاه هستي شناسي صدرالمتالهين از زمان، دستيابي به نگاهي جامع نگر و با دامنه اي وسيع به مسأله ي فضا - زمان است كه ديدگاه فضا - زمان نظريه ي نسبيت را پوشش مي دهد و با توجه به مسألهي زمان مشترك، الگويي اتصال و يكپارچگي عالم طبيعت را با ابعادچهارگانه به تصوير ميكشد. روش مورد استفاده در اين پژوهش اسنادي – تحليلي با استفاده از منابع كتابخانه‌اي است. آثار اصلي صدرالمتألهين و پژوهش هاي اينشتن در نظريه نسبيت منبع اين پژوهش است.اميد است اين نگرش افزون بر آشكارسازي زواياي فلسفي مسأله ي زمان، بتواند راهگشاي انكشاف ابعاد جديدتري براي فيزيكدانان باشد.
چكيده لاتين :
One of the challenges faced by philosophers throughout
history of philosophical thoughts, has always been and is to find
an adequate answer to the question of quiddity and existence of
time and space. Thus, the present study aims to elaborate on the
question of space and time in Mulla Sadra’s philosophy and its
relationship with outcomes of modern physics. The study also
intends to conduct an analytical comparison between these two
views and clarify newer aspects of this complicated and vague
question. According to principles of his thought system in his
ontology and particularly his theory of substantial motion,
Mulla Sadra’s view toward time has a closer concordance with
findings of modern physicists like Albert Einstein. One of the
most noticeable achievements of the present paper, considering
ontological view of Mulla Sadra toward time, is to reach a
comprehensive and vast view of the question of space and time
covering space-time approach of theory of relativity and having
the common issue of time in mind, develops an image of unity
and connectivity of the world of nature with the four
dimensions. The present study uses a documentary analysis
research and uses library resources. The prominent works of
Mulla Sadra and Einstein’ works on the Theory of Relativity
were the main sources for this study. It is hoped that this view
not only reveals further philosophical aspects of the issue of time
but also help uncover newer approaches for physicists.
عنوان نشريه :
انديشه ديني
