تأثير نوع پايه، الگوي رشد ميوه‌ها و تراكم سلولي پوست در بروز عارضه تركيدگي قبل از برداشت مركبات

Effect of rootstock type, fruit growth pattern and cell intensity of peel on pre-harvest fruit splitting in citrus

عارضه تركيدگي قبل از برداشت ميوه، هر ساله موجب كاهش شديد عملكرد و افزايش پوسيدگي‌هاي قارچي در ميوه مركبات مي‌شود. در اين پژوهش نقش پايه و عوامل فيزيكي مربوط به ميوه‌هاي مركبات در شدت ترك‌خوردگي آنها بررسي شد. به‌اين منظور، پژوهشي در سال 96-1395 در قالب آماري بلوك‌هاي كامل تصادفي به صورت فاكتوريل با سه تكرار روي درختان 15 ساله سه رقم نارنگي پيج، كارا و كادوكس (كلمانتين كادوكس) پيوندي روي چهار پايه نارنج، تروير سيترنج، سيتروملو و كلئوپاتراماندارين در شرايط بدون آبياري در شهرستان تنكابن (باغ خصوصي) انجام شد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه هر دو عامل پايه و رقم در بروز تركيدگي قبل از برداشت نقش بارزي داشته‌اند. مشخص شد كه ارقام پيوند شده روي پايه‌هاي نارنج و سيتروملو به‌ترتيب بيشترين و كمترين درصد تركيدگي را داشته و تروير سيترنج و كلئوپاتراماندارين هر دو در سطح مشابه و در بين اين دو حد بودند. همچنين، الگوي رشد ميوه، ميزان ضخامت پوست و تراكم سلولي در ناحيه گل‌گاه ارقام مختلف سبب شد تا ارقام نارنگي پيج و كادوكس به‌ترتيب بيشترين و كمترين شدت تركيدگي را داشته باشند. نتايج اين بررسي همچنين نشان داد كه در ميوه‌هاي ترك‌خورده هر رقم، تراكم سلولي پوست در ناحيه گل‌گاه ميوه كمتر از ميوه‌هاي ترك‌نخورده است.

Since pre-harvest fruit splitting each year causing a significant reduction in yield and the prevalence of fungal rot in citrus fruits, it was necessary to have a research in order to determine the effect of rootstock and also, physical traits of fruits on severity of pre-harvest fruit splitting. For this purpose, a research was performed at 2016 on RCBD statistical design with three blocks of three mandarin cultivars (Page, Kara and Cadoux) grafted on four rootstocks (Sour orange, Citrange, Citrumelo and Cleopatra mandarin) under dry farming condition in Tonekabon city (private orchard). The aim of this study was to investigate about the role of rootstock, growth pattern of fruits and cell density of fruit peel on pre-harvest fruit splitting. Obtained results showed that, both two investigated factors had significant effects on this disorder. According to results, sour orange and citrumelo caused highest and lowest fruit splitting respectively and two other rootstocks with no significant difference were at intermediate level in this regard. Significant role of growth pattern, thickness and cell density of peel at stylar end of fruits on pre-harvest fruit splitting, caused that Page and Cadoux have the highest and lowest percent of fruit splitting respectively. Results also showed that cell density on peel of the splitted fruits were lower than healthy ones.