بررسي تغييرهاي فيزيكي و فيتوشيميايي بخش‌‌هاي مختلف ميوه نارنج در مراحل مختلف بلوغ

به‌منظور بررسي تأثير مرحله رسيدن ميوه بر ويژگي‌‌هاي فيزيكي و فيتوشيميايي ميوه نارنج، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك‌‌هاي كامل تصادفي با دو فاكتور و چهار تكرار انجام شد. فاكتور اول شامل مراحل بلوغ ميوه در چهار مرحله (سبز نارس، نيمه رسيده، رسيده و بسيار رسيده) بود. فاكتور دوم، بخش‌‌هاي مختلف ميوه نارنج شامل پوست بيروني (فلاودو)، سپيدبر (آلبيدو)، آب ميوه، تفاله و بذر بود. نتيجه‌ها نشان‌‌دهنده تأثير معني‌‌دار مرحله بلوغ ميوه بر بسياري از ويژگي‌هاي اندازه‌‌گيري شده (درصد و عملكرد اسانس، تغييرهاي وزن تر و خشك بخش‌‌هاي ميوه، ميزان فلاون و فلاونول، فلاونوئيد كل، تركيب‌هاي فنولي و درصد فعاليت آنتي‌‌اكسيداني) بود. تغييرهاي ميزان اسانس در پوست نارنج در محدوده 3.13 % (حجمي-وزني) تا 10.30 % متغير بود (كمترين و بيشترين ميزان به‌ترتيب در مرحله بسيار رسيده و مرحله سبز نارس) و در طي بلوغ كاهش محسوسي در ميزان آن مشاهده شد. بالاترين فعاليت آنتي‌‌اكسيداني (75.79 درصد) مربوط به بافت سپيدبر ميوه در مرحله نيمه رسيده بود. هم‌چنين با پيشرفت بلوغ، ميزان تركيب‌هاي فنولي ميوه نارنج كاهش يافت (از 12.38 به 6.39 ميلي‌‌گرم گاليك اسيد بر گرم ماده خشك). به‌طور كلي، بافت فلاودو در مرحله سبز نارس از نظر بيشتر ويژگي‌ها، داراي بالاترين ميزان تركيب‌هاي زيست فعال بود.