مضمون‌كاوي مسئوليت اجتماعي سازمان از ديدگاه آيات و روايات: دلالت‌هايي براي دانشگاه‌هاي جامعه اسلامي

زمينه و هدف: توجه سازمان به مسئوليت‌هاي اجتماعي خود نمايانگر رويكرد اخلاقي آن و در نظر داشتن منافع و مصالح اجتماعي است. در ميان الگوهاي مختلفي كه وظايف و اقدامات سازمان‌ها در اين زمينه را معرفي كرده‌اند، پژوهش حاضر به واكاوي مؤلفه‌هاي تشكيل دهندۀ مسئوليت اجتماعي از ديدگاه آيات و روايات پرداخته است و بر اين اساس دلالت‌هاي آن را براي دانشگاه‌هاي جامعه اسلامي معرفي كرده است.روش: اينپژوهش كاربردي، كيفي، استقرايي و تفسيري است. براي انجام آن در مرحله نخست، با استفاده از روش تحليل مضمون آيات و روايات مرتبط تحليل شدند و مضامين تشكيل دهنده مسئوليت اجتماعي شناسايي و تلفيق شدند. اطمينان از اعتمادپذيري اين يافته‌ها با تأييد ده نفر از خبرگان دانشگاهي و مباحث مديريت اسلامي انجام شد كه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شده‌اند. ارائه دلالت‌هاي مرتبط براي دانشگاه‌هاي جامعه اسلامي نيز با استفاده از رويكرد برايشي انجام شده است.يافته‌ها: مسئوليت اجتماعي از ديدگاه آيات و روايات در قالب شش مضمون اصلي ارائه شده است: مسئوليت قانوني، مدني ـ اجتماعي، زيست‌محيطي، اقتصادي، فرهنگي ـ آموزشي و سياسي. دلالت‌هاي مرتبط با هر يك از اين شش مضمون براي دانشگاه‏هاي جامعه اسلامي نيز به تفصيل ارائه شده است.نتيجه‌گيري: شناخت ماهيت مسئوليت اجتماعي سازمان از ديدگاه آيات و روايات، گامي مهم در راستاي حركت به‎سوي عملكرد اخلاق‌مدارانه و ديني سازمان‌ها  در جامعۀ اسلامي به شمار مي‌رود. دلالت‎هاي ارائه شده در اين زمينه نيز مي‌توانند زمينه را براي عملياتي‌سازي اين مقولۀ مهم در دانشگاه‌هاي اسلامي فراهم سازد.