پهنه‌بندي نواحي سيل‌خيز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) و سنجش از دور (RS)، (مطالعه موردي : شهرستان داراب)

مخاطرات طبيعي حوادث ناگواري هستند كه هر ساله باعث بروز صدمات و خسارات بسيار زياد و جبران ناپذير به محيط طبيعي و پديده هاي انسان ساخت مي شوند. سيلاب ها از جمله مخاطراتي هستند كه هميشه احتمال رخ داد آنها به عنوان يك مخاطره طبيعي براي انسان‌ها وجود داشته است. در اين ميان شناسايي پهنه هاي سيل خيز از جمله اقدامات اوليه براي مقابله با آنها محسوب مي شود. شهرستان داراب نيز از اين امر جدا نبوده و اين پژوهش با هدف تهيه نقشه پتانسيل سيل‌خيزي شهرستان انجام شد. با توجه به اين نكته كه در سيل‌خيزي هر منطقه معيارهاي زيادي دخيل مي باشد، لذا در اين پژوهش12 معيار شيب، جهت شيب، بارش، ارتفاع رواناب، وضعيت شماره منحني (CN)، جهت جريان تجمعي، وضعيت گروه هاي هيدرلوژيكي خاك، كاربري اراضي، تراكم پوشش گياهي، تراكم شبكه زهكشي، وضعيت ارتفاعي حوضه و فاصله از آبراهه ها، انتخاب و نقشه‌هاي مربوط به هريك تهيه گرديد. در مرحله بعد نقشه‌هاي تهيه شده با استفاده از روش فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP) و با استفاده از نرم افزار اكسپرت چويس وزن دهي و توسط مدل منطق فازي فرايند فازي سازي آنها انجام شد. در نهايت همپوشاني لايه ها با استفاده از عملگر فازي جمع جبري (SUM) در نرم‌افزار Arcmap انجام شد و بدين ترتيب نقشه هاي مربوط به پهنه بندي خطر رخداد سيل شهرستان داراب با دوره‌هاي بازگشت مختلف و در 5 طبقه استخراج شد. نقشه‌هاي بدست آمده با دوره هاي بازگشت مختلف، از الگوي تقريباً يكسان و مشابهي برخوردار ميباشند. به طوري كه بر اساس نقشه هاي نهايي خطر وقوع سيل با دوره‌هاي بازگشت 25، 15، 5 و 50 ساله، به ترتيب 9/71، 9/39، 8/4 و 9/39 درصد از مساحت شهرستان داراي خطر سيل‌خيزي خيلي كم و 9/24، 10/64، 11/90 و 8/65 درصد از مساحت آن داراي خطر سيل‌خيزي خيلي زياد مي باشد.