توسعه مدل پوياي مديريت بحران زلزله در تهران با استفاده از رويكرد پويايي‌‌شناسي سيستم (SD)

بروز بلاياي طبيعي از جمله زلزله موجب به وجود آوردن هزينه‌هاي مالي و انساني سنگيني براي دولت‌ها و جوامع مي‌شود. يكي از مهم‌ترين عواملي كه در افزايش يا كاهش ميزان خسارات و تعداد تلفات انساني در هنگام بروز زلزله تأثيرگذار است، وجود سيستم مديريت بحران كارا است. با توجه به موقعيت ويژه شهر تهران و احتمال وقوع زلزله در اين شهر و با توجه به خسارات برآوردي بالاي مالي و جاني متعاقب آن، در اين پژوهش يك مدل پوياي مديريت بحران با استفاده از روش‌‌شناسي پويايي‌‌شناسي‌‌ سيستم (SD)‌‌ توسعه يافته است تا با شبيه‌‌سازي فعاليت‌‌ها بعد از وقوع بحران زلزله، به كارايي بهتر و موثر مديريت بحران كمك كند. بدين‌‌منظور پس از مدلسازي سيستم و تعيين اعتبار مدل ارايه شده، رفتار متغيرهاي تعداد افراد محبوس و تعداد تلفات ناشي از زلزله تا مدت 5 روز پس از وقوع بحران، با حفظ روند فعلي و با توجه به راه‌‌كارهاي پيشنهادي سازمان مديريت بحران شبيه‌‌سازي شده‌‌اند. راه‌‌كارهاي پيشنهادي عبارتند از نوسازي بافت‌هاي فرسوده، آموزش امداد و نجات، و آموزش نحوه مواجه با زلزله از طريق رسانه‌‌ها و فضاي مجازي با كمك كمپين‌‌ها. يافته‌‌هاي پژوهش نشان مي‌‌دهد كه با توجه به هزينه‌‌هاي برآوردي اجراي سه پروژه فوق، آموزش پيش از وقوع بحران علي‌‌رغم هزينه اوليه كمتر آن نسبت به ساير راه‌‌كارهاي مديريت بحران تأثير بسزايي در كاهش بحران پس از وقوع زلزله خواهد داشت و در صورت تامين سرمايه حدود 1000 ميليارد ريال در سال به منظور اجراي سياست‌‌هاي دوم و سوم، تلفات جاني در صورت اتفاق زلزله 10 مركالي از 1,541,000 وضعيت فعلي به 689,000 نفر كاهش خواهد يافت.