پهنه‌بندي مناطق كشور بر اساس شاخص‌هاي ژئوپليتيكي اثرات تغيير اقليم

امروزه بزرگ‌ترين تهديد زيست‌محيطي كره زمين، گرمايش جهاني و تغييرات اقليمي است. پيامدهاي تغيير اقليم منجر به كمبود آب و مواد غذايي، بيماري، بيكاري و مهاجرت، فقر، بحران در خصوص منابع و بي‌ثباتي مي‌گردد. هدف از انجام اين پژوهش پهنه‌بندي مناطق كشور بر اساس شاخص‌هاي ژئوپليتيكي اثرات تغيير اقليم مي باشد. تحقيق حاضر از نظر هدف، كاربردي و روش انجام آن توصيفي - تحليلي است. گردآوري داده ها و اطلاعات اسنادي و پيمايشي و با ابزار پرسش نامه صورت گرفته است. جامعه آماري پژوهش به‌صورت هدفمند و شامل صاحب‌نظران و متخصصين در حوزه تغيير اقليم شاغل در سازمان‌هاي هواشناسي، محيط‌زيست و پدافند غيرعامل است. پرسش نامه بر اساس شاخص‌هاي اثرات تغيير اقليم و ژئوپليتيك طراحي و پس از توزيع ، تعداد 60 پرسشنامه جمع‌آوري گرديد. سپس به‌وسيله آزمون مقايسه‌اي فريدمن اولويت‌بندي پارامترهاي تأثيرگذار تغيير اقليم بر ژئوپليتيك پرداخته كه به ترتيب عبارت‌اند از 1- فقر و بيكاري 2- خشك‌سالي 3 – امنيت اجتماعي 4- توليد محصولات استراتژيك كشاورزي و دامي 5- سلامت و بهداشت عمومي و 6- حفظ تعادل اكوسيستم بيشترين تأثير را در ژئوپليتيك كشور خواهد داشت. پس‌ازآن با استفاده از نرم‌افزار (GIS) پهنه‌بندي كشور به اعتبار اثرات تغيير اقليم در مناطق كشور ترسيم گرديد. بر اساس يافته هاي تحقيق، با توجه به شاخص هاي ژئوپليتيكي اولويت بندي شده، اثرات تغيير اقليم در استان‌هاي سيستان و بلوچستان، كهگيلويه و بويراحمد، قم، بوشهر و البرز بيشترين ضربه‌پذيري را خواهند داشت. بدين منظور دولت با يك برنامه ريزي ميان مدت و بلند مدت مي تواند در كاهش چالش هاي ژئوپليتيكي ناشي از اثرات تغيير اقليم در اين مناطق تاثيرگزار باشد. در پايان بر لزوم اجراي روش‌هاي مؤثر ازجمله آبخيزداري و استفاده از انرژي‌هاي پاك جهت كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي براي سازگاري با اثرات تغيير اقليم تأكيد شده است.