شبيه‌سازي تغييرات دماي ايران زمين بر پايه‌ي سناريوهاي مختلف RCP

هدف از انجام اين پژوهش شناخت و پايش مكاني وردايي دماي كمينه، بيشينه و ميانگين هوا بر روي گستره‌ي ايران زمين بر پايه‌ي سناريوهاي مختلف خط سير غلظت گازهاي گلخانه‌‌اي RCP گزارش پنجم هيأت بين دول تغيير اقليم است. براي نيل به اين هدف از سه دسته داده، داده‌هاي روزانه دماي كمينه، بيشينه و ميانگين براي 42 ايستگاه همديد ايران زمين طي دوره‌ي پايه (1979/1/1) تا (2005/12/31) برابر با 9862 روز، داده‌هاي مربوط به 26 سنجه‌ي جوي مركز ملي پيش‌بيني ‌محيطيNCEP طي بازه‌ي زماني ياد شده و داده‌هاي مربوط به سناريوهاي تغيير اقليم بر پايه‌ي بيلان تابش RCP4.5 ,RCP2.6 و RCP8.5 طي بازه‌ي‌ زماني(2006/1/1) تا (2100/12/31) بر روي ايران زمين، استفاده شد. در دوره‌ي پايه، ‌براي ريزمقياس كردن از روش آماري چندمتغيره و انتخاب متغيرهاي پيش‌بيني‌كننده بر پايه‌ي همخطي نبودن آنها و بيشترين نقش بر متغير پيش‌بيني‌ شونده(دما) انجام شد. بعد از استخراج ميزان خطا در دوره‌ي پايه، مقادير خطا در دوره هاي آتي و دوره‌ي پايه حذف شد. يافته‌ها بيانگر آن است كه روش گزينش سنجه‌هاي پيش‌بيني كننده جوي بكارگرفته شده براي ريزمقياس نمايي آماري عملكرد مناسبي در برآورد مقادير دما دارد و براي حذف همبستگي  خطي بين متغيرهاي پيش بين و شناخت بهتر رفتار سنجه‌هاي جوي از طريق انتخاب متغيرهاي تأثيرگذار و اساسي بسيار مناسب است. به طور كلي نتايج شبيه سازي سناريوهاي بيلان تابش بيانگر افزايش معنادار دماي كمينه، بيشينه و ميانگين هواي گستره‌ي ايران زمين طي قرن بيست و يكم است. نيمه‌ي غربي كشور افزايش دماي بيشتري را تجربه خواهند كرد. برپايه‌ي سناريوهاي بيلان تابشي RCP4.5، RCP2.6 و RCP8.5 دماي كمينه‌ي ايران به ترتيب حدود 0/35 ، 0/6 و بيش از 1 درجه‌ي سانتي‌گراد بيشتر از دوره‌ي پايه را تجربه خواهد كرد. دماي بيشينه‌ي ايران از سال 2070 به بعد شتاب بيشتري به خود خواهد گرفت و نرخ افزايش نسبت به دوره‌ي پايه 2005-1979 بيش از 1 درجه‌ي سانتي‌گراد خواهد شد. شبيه‌سازي سناريوي RCP8.5 براي گستره‌ي ايران نشان داد كه نرخ افزايش ميانگين پهنه‌اي تغييرات دماي شبانه‌روزي ايران از دهه‌ي 2040 به بعد نسبت به دوره‌ي پايه از مرز 0/5 درجه‌ي سانتي‌گراد خواهد گذشت و در پايان قرن بيست و يكم به سه برابر يعني 1/5 درجه‌ي سانتي‌گراد خواهد رسيد.