شناخت و اولويت‌بندي پيامدهاي اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي خشك‌شدن درياچه اروميه در روستاهاي پيرامون

Recognition and Prioritization of the Economic, Social and Environmental Consequences of Drying of Lake Urmia in the Surrounding Villages

اين پژوهش از نوع مطالعات كاربردي بوده و روش پژوهش از نوع توصيفي-پيمايشي مي باشد و به منظور دستيابي به هدف از روش علي-مقايسه اي استفاده شد. جامعه آماري اين پژوهش را كارشناسان و متخصصان باتجربه در زمينه ي مسايل درياچه اروميه تشكيل دادند. روش نمونه گيري هدفمند از نوع گلوله برفي بود و ابزار تحقيق، پرسشنامه و روايي آن براساس نظرات اساتيد و كارشناسان تاييد شد. براي تعيين ميزان پايايي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد و براي هريك از شاخص هاي اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي بهصورت مجزا محاسبه شد. تجزيه و تحليل داده ها از طريق نرم افزار SPSS صورت گرفت، علاوهبر آمار توصيفي، از آمار استنباطي نظير آزمون هاي مقايسه اي استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد خشك شدن درياچه اروميه بر وضعيت اقتصادي، اجتماعي و محيطزيستي روستاهاي پيرامون تاثير گذاشته است. همچنين نتايج حاصل از تحليل سلسه مراتبي (AHP) براي اولويت بندي پيامدهاي اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي خشك شدن درياچه اروميه نشان داد، پيامد محيط زيستي با ميانگين وزن نهايي 7/407 بيشترين اهميت، پيامد اجتماعي با ميانگين وزن نهايي 2/623 در درجه دوم اهميت و پيامد اقتصادي با ميانگين وزن نهايي 1/393 در درجه سوم اهيمت قرار گرفت. بنابراين پيشنهاد ميشود به منظور جلوگيري از فاجعه محيط زيستي و بروز پيامدهاي تخريب كننده آن اقدامات عاجل در نجات درياچه اروميه توسط مسيولين دولتي، مراكز علمي و افراد خبره با بهره گيري از تمامي ظرفيت هاي داخلي و كمك هاي بين المللي انجام گيرد تا از تكرار فاجعه محيطزيستي درياچه آرال در اين منطقه از كشور جلوگيري شود.

This research is an applied studies and the research method is descriptive-survey type and in order to achieve the goal, a causal-comparative method was used. The statistical society of this study consisted of experienced experts and specialists in the field of Lake Urmia. The sampling method was snowball. The research instrument was a questionnaire whose validity was confirmed based on and the opinions of professors and experts. Cronbach's alpha coefficient was used to determine the degree of reliability and was calculated separately for each of the economic, social and environmental indicators. Data were analyzed by SPSS software. In addition to descriptive statistics, inferential statistics such as comparative tests were used. The results showed that the drying of Lake Urmia has affected the economic, social and environmental situation of the surrounding villages. Also, the results of (AHP) showed that in order to prioritize the economic, social and environmental consequences of the drying of Lake Urmia, the environmental consequence with an average final weight of 7.407 is the most important, the social consequence with an average final weight of 2.623 has secondary importance and economic consequence With an average final weight of 1.393 has third importance. Therefore, in order to prevent the environmental catastrophe and its devastating consequences, it is suggested that urgent measures be taken to save Lake Urmia by government officials, scientific centers and experts using all domestic capacities and international assistance to prevent a recurrence of the environmental catastrophe. The Aral Sea biodiversity in this area of the country should be prevented.