تحليلي بر عوامل پيش برنده فقر مسكن در سكونتگاه هاي روستايي (مطالعه موردي: شهرستان دهگلان)

فقر پديده‌اي جهان شمول، پيچيده و چند وجهي است كه متناسب با سطحي از حداقل‌ها در تمامي‌جوامع به صورت نسبي نمايان مي‌شود. آنچه كه مسئله فقر را به عنوان چالشي جدي پيش روي سياست‌گذاران قرار داده، مربوط به عدم بهره­مندي از حداقل­هاي زيستي(مسكن، خوراك، پوشاك) است. از اين رو هدف از تحقيق حاضر، شناسايي عوامل پيش‌برندۀ فقر مسكن و سنجش درجه اين نوع فقر در نواحي روستايي شهرستان دهگلان است. تحقيق از نوع كاربردي و ماهيت آن توصيفي- تحليلي بوده و شيوه گردآوري داده‌ها به دو روش اسنادي و ميداني صورت گرفته و از پرسشنامه به عنوان مهمترين ابزار جمع‌آوري داده‌هاي ميداني بهره گرفته شده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش تحليل عاملي اكتشافي(EFA)، تكنيك سروكوال، ماتريس IPA و شاخص سرشمار فقر(HI) استفاده شد. بر اساس يافته­هاي حاصل از تحليل عاملي، 38 گزاره، در قالب 10 زيرمعيار و 4 عامل(فقر كالبدي و عملكردي، فقر امنيت و آسايش، فقر برخورداري و بهداشت و فقر حمايتي و قانوني) شناسايي و نام گذاري شد كه چهار عامل ياد شده، 8/81 درصد واريانس تجمعي عوامل پيش برنده فقر مسكن روستايي را تبيين مي‌كنند. با در نظر گرفتن پيشران­هاي فقر مسكن روستايي، نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه اگرچه كيفيت مسكن جديد روستايي در ابعاد گوناگون وضعيت نسبتاً مطلوبي داشته و فقر مسكن روستايي در ابعاد مختلف كاهش يافته، اما تفاوت­هايي بين ميانگين مورد انتظار و كيفيت درك شده وجود دارد، كه موجب پديدار شدن نوعي ضعف به ويژه در در ابعاد كالبدي و اقتصادي شده و دليل عمده آن، تغيير در فضاهاي عملكردي خانه‌هاي بومي‌ و پايين بودن تسهيلات پرداختي است.

Poverty is a universal, complex and multifaceted phenomenon. This phenomenon exists relatively in all societies. What poses poverty as a serious challenge to policymakers is the lack of access to basic living standards such as housing, food and clothing. The purpose of the present study is to identify the factors that lead to housing poverty and to measure the degree of poverty in rural areas of Dehgolan Township. This research is of applied type and its nature is descriptive-analytical. The method of data collection is both documentary and field and the questionnaire has been used as the main tool for collecting field data. Exploratory factor analysis (EFA), SERVQUAL technique, IPA matrix and poverty census index (HI) were used to analyze the data. Based on the findings of factor analysis, 38 statements were identified and named in the form of 10 sub-criteria and 4 factors (physical and functional poverty, poverty of security and comfort, poverty of enjoyment and health, and supportive and legal poverty). These four factors explain 81.8% of the cumulative variance of the factors contributing to rural housing poverty. The results show that although the quality of new rural housing in various dimensions is relatively favorable and rural housing poverty is reduced in various dimensions, but there are differences between the expected average and perceived quality. This has led to a kind of weakness, especially in the physical and economic dimensions, and the main reason is the change in the functional spaces of the native houses and the low payment facilities.