تنوع و گستردگي فنون بياني يك ويژگي ادبي در ترجمۀ اميد مجد از نهج‌البلاغه

زمينه و هدف: ترجمۀ متون ديني بدليل ويژگيهاي خاص اين متون، مباني نظري ويژه‌اي به همراه دارد. اين متون به دو دسته وحياني و غيروحياني تقسيم ميشوند كه حساسيت هر يك در گذر از ترجمه با ديگري متفاوت است. كتاب نهج‌البلاغه از متون ديني غيروحياني اسلامي است. بدليل جايگاه اين اثر در ميان ايرانيان، تا كنون بيش از پنجاه ترجمه به زبان فارسي از نهج‌البلاغه صورت گرفته است. با وجود اين بهره‌برداري از اين متون ترجمه‌شده بيشتر در حوزۀ معنا و مفهوم است و مترجم معمولاً از انتقال ظرافتهاي زباني، بياني و ادبي متن اصلي ناتوان مانده است. ترجمۀ نهج‌البلاغه كه اساس آن بر تواناييهاي زبان و كاربردهاي هنري آن است، به سواد زباني، ذوق ادبي و توان هنري قابل توجهي نيازمند است. اين پژوهش با هدف بررسي ترجمۀ منظوم اميد مجد از نهج‌البلاغه ازنظر كاربرد فنون بياني در آن انجام گرفته است. پرسش اصلي اين پژوهش اين است كه ميزان و نحوۀ كاربرد فنون بياني در ترجمۀ مجد با توجه به متن اصلي نهج‌البلاغه، چگونه است؟ روش مطالعه: اين جستار با روش توصيفي-تحليلي انجام گرفته است. يافته‌ها: ترجمۀ منظوم مجد از نهج‌البلاغه در مقايسه با متن اصلي، مترجم به سه شيوه از فنون بياني در ترجمۀ منظوم خود سود جسته است: هم‌ترازي و مطابقت فنون بياني با متن اصلي، خلاقيت در ترجمۀ فنون بياني، و افزودن فنون بياني در فرايند ترجمه. نتيجه‌گيري: مجد در ترجمۀ خود از نهج‌البلاغه كوشيده است در بخش بيان، تصاوير عاطفي و نحوۀ بيان حضرت علي (ع) را منعكس كند. اين توفيق در كاربرد تشبيهات، استعاره‌ها، كنايه‌ها، تمثيلات و ساير فنون بلاغي اين ترجمه مشهود است. مترجم سعي كرده تا جايي كه به اصل ترجمه و ابلاغ پيام لطمه نخورد، با بهره‌گيري از صور خيال گوناگون، بافت ادبي و بلاغي متن اصلي را به زبان دوم منتقل كند.