پديد آورندگان :
گردكانه، محمد سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، كرمانشاه، ايران , محمدي، مريم دانشگاه كردستان - گروه زراعت و اصلاح نباتات، سنندج، ايران , بدخشان، هديه دانشگاه كردستان - گروه زراعت و اصلاح نباتات، سنندج، ايران , ارجي، عيسي سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
پايه رويشي , تنظيم كننده رشد , ريزازديادي , محيط كشت
چكيده فارسي :
مقدمه: پايه GF677 (دو‌رگ بين هلو و بادام)، يك پايه مناسب براي هلو، شليل و بادام است كه به طور گسترده در سراسر دنيا استفاده مي-شود. به دليل كارايي كم ازدياد از طريق قلمه، كشت‌بافت روشي مناسب و سريع براي ازدياد اين پايه است. در محيط مايع تماس بافت گياهي با محيطكشت بهتر، تكثير سريعتر، و هزينه توليد كاهش مي‌يابد. بنابراين هدف اين تحقيق بهبود پرتكل ريزازديادي پايه GF677، با استفاده از محيطكشت مايع بود.
مواد و روش‌ها: در اين تحقيق ريزنمونه‌هاي گره ضدعفوني شده در محيط‌‌كشت‌‌هاي MS، B5 و WPM در حالت مايع حاوي هورمون-هاي BA (بنزيل‌آدنين)، در پنج غلظت 25/0، 5/0، 1، 2 و 4 ميليگرم بر ليتر و IBA (ايندول-3- بوتيريك اسيد)، در چهار غلظت 0، 0/1، 0/25 و 0/5 ميليگرم بر ليتر بررسي شد. آناليز دادهها اساس روش آماري فاكتوريل در قالب طرح كاملاٌ تصادفي و مقايسات ميانگين دادهها به روش آزمون LSD در سطح احتمــال 5% انجام شد.
نتايج و بحث: نتايج نشان داد كه حداكثر تعداد شاخساره (2/44 شاخساره) در محيط مايع WPM با غلظت 1 ميليگرم در ليتر BA و بلندترين طول شاخساره‌ها در محيطكشت حاوي 1 ميليگرم در ليتر BA و 25/0 ميليگرم در ليتر IBA در محيطكشت B5 مشاهده شد. اين مطالعه نشان داد تعداد شاخساره با افزايش غلظت BA تا غلظت مشخصي افزايش يافت. به نظر مي‌رسد كه بين غلظت BA و تعداد شاخساره تا يك غلظت خاصي از BA، رابطه مثبت وجود دارد به طوري كه تعداد شاخساره در غلظت 1 ميليگرم در ليتر BA به بيشترين تعداد خود رسيد. در غلظت‌هاي بالاتر از 1 ميليگرم در ليتر BAP، تعداد شاخساره‌ها كاهش يافت. به نظر مي‌رسد پايه GF 677 داراي مقاديري از تنظيم‌كننده‌هاي رشد به صورت درون‌زا باشند، به طوري كه كاربرد غلظت كمي از تنظيم كننده‌هاي رشد برون‌زا براي پرآوري آن‌ها كافي است . به نظر مي_رسد مقدار مشخصي از BA براي به دست آوردن بيشترين باززايي مورد نياز است و غلظت‌هاي بالاتر BA سبب ايجاد مقدار زيادي كالوس مي‌شود كه در كشت‌بافت براي توليد شاخساره مناسب نيست.
جهت ريشه‌زايي، شاخساره‌ها را به محيطكشت MS جامد حاوي 1 ميليگرم در ليتر IBA و 0/5 ميليگرم در ليتر BA منتقل و 33 درصد ريشه‌زايي حاصل شد. گياهچه‌هاي ريشه‌دار شده در محيط شامل پرليت، ماسه و خاك به نسبت 1:2:1 قرار گرفتند. 90 درصد نمونه‌‌هاي انتقال يافته به محيط خاكي زنده مانده و رشد طبيعي داشتند.
نتيجه‌گيري: ريزازديادي پايه GF677 تحت تأثير محيطكشت (MS، B5 و WPM) و تنظيم‌كننده‌هاي رشد قرار گرفت. محيطكشت WPM همراه با 1 ميليگرم در ليتر BA با صددرصد باززايي ريزنمونه‌ها و توليد بيشترين تعداد شاخساره (2/44 شاخساره)، مناسب‌ترين محيط-كشت در بين ساير محيط‌هاي كشت مورد استفاده بود.
چكيده لاتين :
Introduction: GF667 is a hybrid of Prunus Amygdalus × Prunus persica and is the most commonly used rootstock for peach, nectarines and almonds. Due to low efficiency of propagation trough cutting, tissue culture is a good and fast method for propagation of GF667. In the liquid medium, contact between the plant tissue and the medium is better, propagation is accelerated, and cost of production is reduced. Therefore, the aim of this study was to optimize micropropagation methods for GF677 rootstock by using liquid culture system.
Materials and Methods:
In this study, sterile nodal explants were cultured on different media include Murashige and SKoog (MS), Woody plant medium (WPM) and Gamborg (B5) supplemented with various concentrations of BA (benzyl adenine) at concentrations of 0.25, 0.5, 1, 2 and 4 mg/L and IBA (indole-3-butyric acid) at concentrations of 0, 0.1, 0.25 and 0.5 mg/L. Elongated shoots of GF677 were cultured on MS medium supplemented with 0.25, 0.5, 1.0 and 2.0 mg/l IBA and 0.0, 0.1, 0.2 and 0.5 mg/l BA for rooting. Factorial analysis of variance was carried out and differences between means were scored with LSD tests.
Results and Discussion: Effect of different culture media (MS, B5 and WPM) and growth regulators (BA and IBA) on number of shoots per proliferated explant of GF-677 showed that the maximum number of shoots (2.44 shoots) was obtained in WPM medium at a concentration of 1 mg / l BA and the highest shoot length was obtained with 1 mg / l BA and 0.25 mg / l IBA in medium B5.
As concentration of BA increased to 1 mg/l, the number of shoot also increased. It sounds that there is a positive correlation between concentration of BA and number of shoot to a certain concentration of BA, so that number of shoot reaches its peak at concentration of 1 mg/l BA. At concentrations higher than 1 mg/l BA decrease in number of shoots can be seen. It shows that when concentration of BA was in excessive amount, it resulted in decrease of shoot number. One of the possible reason can be reductive effect of higher concentrations of BA. Apparently a certain amount of BA is required to obtain the best effect. Higher concentrations of BA brought about formation of high amount of callus which is not appropriate in tissue culture.
On MS medium containing 1.0 mg/L IBA and 0.5 mg/l BA, a maximum rooting efficiency was obtained. Rooted plants were transferred in terrestrial environments combination of perlite, sand and soil in the ratio of 1: 2: 1 respectively. Rooted plantlets were successfully acclimatized and transferred to potting mix with 90% survival and grow naturally after strengthening and transferred to soil.
Conclusions: The shoot multiplication of GF677 was influenced by the media (MS, B5 and WPM) and growth regulators. The WPM medium at a concentration of 1 mg/l BA gave the best results (2.44 shoots) for the proliferation of cultures from explant among the tested media.
