پديد آورندگان :
كاوياني، فريبا دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت، شهركرد، ايران , فلاح، سينا دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت، شهركرد، ايران , ايزدي، زهرا دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوسيستم، شهركرد، ايران
كليدواژه :
آلوئه ورا , توليد ژل , كود , ويسكوزيته
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: آلوئه‌ورا يكي از مهم‌ترين و اقتصادي‌ترين گياهان دارويي، در بسياري از كشورهاي جهان از جمله ايران محسوب
مي‌شود. با توجه به گسترش فرهنگ استفاده از گياهان دارويي در سطح جهان و با در نظر گرفتن مسايل زيست محيطي ناشي از كاربرد
نهاده‌هاي شيميايي، استفاده از منابع آلي براي تأمين نيازهاي تغذيه‌اي گياهان دارويي اجتناب ناپذير مي‌باشد. هدف اصلي اين آزمايش بررسي تأثير كود اوره و مرغي بر رشد و توليد ژل گياه آلوئه‌ورا بود.
مواد و روش‌ها: اين پژوهش در شرايط گلخانه‌اي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار انجام شد. تيمارها شامل چهار سطح نيتروژن 50، 100، 150 و 200 ميليگرم نيتروژن در كيلوگرم خاك از منبع كود مرغي و چهار سطح نيتروژن 50، 100، 150 و 200 ميليگرم نيتروژن در كيلوگرم خاك از منبع كود اوره و همچنين تيمار شاهد (بدون كود) بودند. صفات مورد بررسي شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، طول برگ، عرض برگ، ضخامت برگ، وزن كل برگ‌ها، ميزان كلروفيل a، ميزان كلروفيل b، كاروتنوئيدها، درصد ژل، وزن ژل و ويسكوزيته بودند.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، طول برگ، عرض برگ، ضخامت برگ، وزن كل برگ در تيمار كود مرغي نسبت به شاهد افزايش داشت، كه بيشترين ميزان ارتفاع بوته (42/62 سانتي‌متر) در سطح 100 ميليگرم در كيلوگرم، بالاترين ميزان طول برگ (29/57 سانتي‌متر) و بيشترين ميزان عرض برگ (5/85 سانتي‌متر) در سطح 200 ميليگرم در كيلوگرم و بيشترين ميزان ضخامت برگ (1/37 سانتي‌متر) در سطح 100 ميليگرم در كيلوگرم و بيشترين ميزان وزن كل برگ (1190 گرم) در سطح 150 ميليگرم در كيلوگرم از منبع كود مرغي مشاهده شد. به طور متوسط كود مرغي 4/8 درصد برگ بيشتري نسبت به كود شيميايي توليد كرد. همچنين در بين تركيبات تيماري بيشترين ميزان و وزن ژل به ترتيب در سطح 100 و 150 ميليگرم در كيلوگرم نيتروژن از منبع كود مرغي حاصل شد. بالاترين كلروفيل a و كلروفيل b در سطح 200 ميليگرم در كيلوگرم به ترتيب از منبع كود مرغي و كود شيميايي مشاهده شد. به طور ميانگين كود مرغي ميزان كاروتنوئيد را 2/15 درصد نسبت به كود شيميايي افزايش داد. ويسكوزيته تيمارهاي دريافت كننده كود مرغي بطور معنيداري كمتر از كود شيميايي بود.
نتيجه‌گيري: به طور كلي نتيجه‌گيري مي‌شود كه كود مرغي در مقايسه با كود شيميايي سبب افزايش توليد برگ و ژل و همچنين بهبود كيفيت ژل گياه آلوئه‌ورا در اين آزمايش شد. بنابراين براي توليد مطلوب برگ و ژل گياه دارويي آلوئه‌ورا در شرايط گلخانه‌اي استفاده از كود مرغي توصيه مي‌شود.
چكيده لاتين :
Objective: Aloe vera is considered as one of the most important and economical medicinal plants in various countries of the world as well as Iran. Due to extensive utilization of medicinal plants in the world and also environmental problems associated with the use of chemical inputs, organic resources have increasingly attracted many researchers as better fertilizers to address plant nutrients' requirements. Thus, the main objective of this study was to investigate the effect of broiler litter compared to chemical fertilizers on the growth and gel production of Aloe vera.
Materials and Methods: This research was carried out at the greenhouse conditions and to do that, a randomized complete block design with four replications was implemented. The experiments consisted of four levels of nitrogen (50, 100, 150 and 200 kg N ha-1) in the form of broiler litter, four levels of nitrogen (50, 100, 150 and 200 kg N ha-1) in the form of chemical fertilizer and also the control treatment (without fertilizer). The studied traits were plant height, the number of leaf per plant, leaf length, leaf width, leaf thickness, total leaf weight, chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoids, gel percentage, gel weight and gel viscosity.
Results: The results revealed that the plant height, the number of leaf per plant, leaf length, leaf width, leaf thickness, and leaf weight in the broiler litter treatment were significantly higher than these traits in the control treatment. In more detail, the highest plant height (42.62 cm) was obtained in 100 mg kg-1; while, the highest leaf length (29.57 cm) and the highest leaf width (5.85 cm) were achieved in 200 mg kg-1. Moreover, the highest leaf thickness (1.37 cm) was identified in 100 mg kg-1 and the maximum leaf weight (1190 g) belonged to 150 mg kg-1 in which they were all in the form of broiler litter. On average, the broiler litter was able to produce 4.8% more leaf than the chemical fertilizer. Among various treatments, the highest gel percentage and weight were obtained in 100 and 150 mg kg-1 of the broiler litter, respectively. Also, the highest chlorophyll a and chlorophyll b were observed at 200 mg kg-1 in the broiler litter and chemical fertilizer forms, respectively. On average, the broiler litter increased carotenoids up to 2.15 percent more than chemical fertilizers. Eventually, the viscosity of the broiler litter treatments was considerably lower than chemical fertilizer.
Conclusion: It is generally concluded that the broiler litter more remarkably enhances the leaf and gel weight and better improves the quality of Aloe vera gel in comparison with chemical fertilizer. Therefore, the application of broiler litter is highly recommended in order to achieve optimal leaf and gel production of Aloe vera in the greenhouse conditions.
