مباني ارزيابي نقش دادرس در اثبات دعواي مدني

Basics of evaluating the role of the judge in proving civil litigation

در فقه اسلامي براي اين كه خواهان مشخص شود، فقها معيارهايي را ارايه داده اند و به قواعد و اصول حقوقي مختلف استناد كرده اند. دليل فقها براي اين تمييز آن است كه بتوانند به دوش گيرنده ي بار اثبات دعوا را مشخص سازند. با اين حال، همواره اين گونه نيست كه خواهان تنها عضو فعال در جريان دادرسي باشد. گاهي اين نگاه با تغييراتي از قبيل دخالت دادرس در اثبات دعوا همراه شده است. از آن جا كه نظام هاي دادرسي مدني، به نظام-هاي حقوقي مختلف تقسيم مي شوند، نقش دادگاه در هر نظام حقوقي متفاوت است. به اين صورت كه در نظام دادرسي اتهامي، دعواي مدني ملك اصحاب دعوا محسوب مي شود و دادرس صرفا عضو منفعلي است كه نمي-تواند نقشي جز صادركننده ي حكم بر مبناي دلايل تقديمي طرفين داشته باشد. حال آن كه در نظام دادرسي تفتيشي، نقش دادرس در اثبات دعوا فعال گونه است و مي تواند به موازات خواهان، به جست وجوي ادله در جهت اثبات دعوا بپردازد. به گونه اي كه فعال بودن دادرس، از نقش منحصر خواهان در به دوش كشيدن بار اثبات دعوا مي كاهد. در اين مقاله، مباني نقش دادرس در اثبات دعوا مورد ارزيابي قرار گرفته است.

In Islamic jurisprudence, jurists have provided criteria and cited various legal rules and principles in order to determine the applicant. The reason for the jurists for this distinction is that they can determine the burden of proving the dispute to the recipient. However, it is not always the case that he wants to be the only active member during the proceedings. Sometimes this view is accompanied by changes such as the judge's involvement in proving the case. Because civil litigation systems are subdivided into different legal systems, the role of the court in each legal system is different. Thus, in the system of accusatory proceedings, civil litigation is the property of the litigants and the judge is merely a passive member who can have no role other than issuing a verdict based on the reasons presented by the parties. However, in the system of investigative proceedings, the role of the judge in proving the lawsuit is active and he can search for evidence to prove the lawsuit in parallel with the plaintiff. In a way, the activeness of the judge reduces the role of the plaintiff in carrying the burden of proof. In this article, the basics of the role of the judge in proving the case are evaluated.