مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مدل تركيبي نوين به منظور اولويت بندي فاكتورهاي تاثير گذار در انتخاب زيستگاه گونه قرقاول ارسباران (Phasianus colchicus colchicus)

چكيده فارسي :

گونه قرقاول در استان اردبيل تنها در بخشي از مناطق مرزي اين استان با كشور آذربايجان ساكن مي‌باشد و به‌عنوان گونه مهم زيستي در اين منطقه محسوب مي‌شود. لذا هدف اين مطالعه، معرفي مدل هيبريدي فرآيند تحليل شبكه‌اي- فازي در اولويت‌بندي فاكتورهاي موثر در فرايند انتخاب زيستگاه توسط گونه قرقاول بوده است. نتايج حاصل از مدل فرآيند تحليل شبكه‌اي- فازي نشان داد كه معيار عدم حضور شكارچي، مهم‌ترين اولويت در تعيين مناطق خاص براي گونه قرقاول را داشته و پس ‌از آن ايستگاه مرزباني بوده و كمترين معيارهاي تاثيرگذار مربوط به فاصله از منابع آبي، غذا و عدم حضور گونه رقيب بوده است. صحت مدل‌سازي انجام‌ يافته در مطالعه حاضر، بر اساس برداشت اطلاعات ميداني و توصيفي مرتبط با 12 معيار انتخابي در 18 زيستگاه در استان اردبيل نيز بررسي شد. به اين منظور روابط رگرسيوني بين ارزش‌گذاري زيستگاهها براي هر معيار با تعداد جمعيت ساكن گونه قرقاول برقرار شد. نتايج مدل‌سازي رگرسيوني نشان داد كه معيارهاي عدم حضور شكارچي، ايستگاه مرزباني و فاصله از جاده، داراي رابطه معنادار (P<0.05) با جمعيت ساكن در زيستگاه ها هستند. نتايج اين تحليل، تطابق كاملي را با نتايج مدل فرآيند تحليل شبكه‌اي- فازي نشان داده و حاكي از صحت بالاي اولويت‌بندي و مدل‌سازي مي‌باشد. بر اين اساس مي‌توان بيان كرد كه شرايط زيستگاهي حاصله در مرز با توجه به اهميت بالاي خوشه امنيت، مهم‌ترين ركن انتخاب زيستگاه، توسط گونه قرقاول در اين منطقه مي‌باشد. اين روش مدل‌سازي مي‌تواند رهنمودي براي تحقيقات آينده در اين زمينه و در مناطق ديگر باشد.