مدلسازي ساختار مخارج عمومي و بهره وري نيروي انساني در ايران

مخارج عمومي در هر دولتي نياز ضروري براي انجام وظايف دولت در حوزه هاي آموزش، بهداشت و امنيت و دفاع است. چگونگي هزينه كردن اين مخارج مي تواند بر بهره وري نيروي انساني بطور مستقيم و غيرمستقيم اثرگذار باشد. اين مقاله در پي آن است نسبت اين مخارج با هم و اثر آنها با بهره وري نيروي انساني را مورد بررسي قرار داهد. اين مطالعه در بازه زماني 1369 تا 1394 صورت گرفته و براي بررسي اثر مخارج عمومي از روش عليت گرنجر و روش حداقل مربعات معمولي استفاده شده است. نتايج حاصل از آزمون عليت نشان داد كه بين مخارج آموزشي و مخارج بهداشتي با بهره وري نيروي انساني عليت يكطرفه برقرار است و رابطه علي بين مخارج نظامي و بهره وري نيروي انساني وجود ندارد. از طرف ديگر نتايج حاصل از برآورد مدل نيز حاكي از عدم اثرگذاري مخارج بهداشتي و نظامي بر بهره وري نيروي انساني است كه اين موضوع نشان مي دهد مخارج بهداشتي توسط دولت به درستي صرف نشده و مخارج نظامي نقش تكميلي يا رقيب براي دو جزء مخارج ديگر يعني مخارج آموزشي و بهداشتي ايفا نمي كند. اثر مخارج آموزش اثر مثبت و معناداري بود كه نشان مي دهد مخارج آموزشي شايد بشكل بهينه صرف نشود ولي توانسته بر بهره وري نيروي انساني اثر مثبتي ايفا كند.