مدل‌سازي يكپارچه حمل‌ونقل و كاربري زمين با استفاده از روش‌هاي شبيه‌سازي (مطالعه موردي: شهر قم)

Integrated Transportation and Land Use Modeling by Using Simulation Methods (Case Study: ‌Qom)

امروزه ارتباط متقابل بين حمل ونقل و كاربري زمين در برنامه ريزي شهري بسيار اهميت دارند. استفاده از مدل هاي يكپارچه كاربري زمين و حمل ونقل سبب پيش بيني توسعه هر يك از مناطق، تغيير در الگوي سفرهاي ايجادشده در نواحي ترافيكي و همچنين باعث افزايش دقت و پيش بيني چگونگي وضعيت آينده مي شود. سناريوهاي توليد شده، مي تواند شامل سياست هاي كنترلي متفاوت، انجام پروژه هاي استراتژيك و احداث زيرساخت ها باشد.در اين مقاله يك الگوي انتخاب محل سكونت و اشتغال با استفاده از يك چارچوب مدل سازي انتخاب گسسته در" اربن سيم" در شهر قم با اهداف زير اعمال مي شود: (1) ارايه مدل يكپارچه تعامل حمل ونقل و الگوي كاربري زمين در قالب عامل قيمت گذاري زمين و رفتار استفاده كنندگان، (2) بررسي عوامل موثر در انتخاب محل سكونت و اشتغال براي پيش بيني تغييرات در مسكن و مكان ها و (3) به دست آوردن نتايج سياست گذاري قيمت گذاري در حمل ونقل. براي انجام اين كار متغيرهاي موردنياز مدل سازي تعيين مي گردد و اطلاعات اقتصادي و اجتماعي لازم از مجموعه هاي مختلف مانند اداره آمار و ثبت احوال جمع آوري مي گردد. در گام بعدي فرايند ساخت مدل بر اساس اطلاعات سال پايه انجام مي شود و هر يك از مدل هاي كاربري زمين ساخته مي شوند و پس از آن، صحت سنجي مدل ها انجام مي گيرد. نهايتا مجموعه مدل ها به صورت يكپارچه براي سال طرح اجرا گشته تا الگوي توزيع جمعيت و اشتغال در محيط شهر قم در سال طرح به دست آيد. از جمله نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه ميزان دسترسي بين هر زوج ناحيه ترافيكي، متغيرهاي اقتصادي و اجتماعي مانند درآمد، بعد خانوار، مالكيت خودرو، ارزش زمين از عوامل مهم در تعيين محل هاي مسكوني و شغلي خانوار در قم است. علاوه بر اين، نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه گروه هاي سني و درآمدي مختلف ترجيحات مكان مسكوني متفاوتي دارند.

These days, many researchers and planners pay a lot of attention to the mutual relations as a common border between transportation planning models and land use models. The impacts of land use patterns in trip generation and trip distribution are of high significance. Using integrated land use and transportation models causes the possibility for forecasting different areas’ development, changes in trips patterns in traffic zones and also provides more precise predictions and reduces errors. These scenarios may contain different control policies, strategic projects and developing infrastructures. Therefore, in this research, a pattern of location choice for living and working with following goals has been provided by using discrete choice model in Urbansim software for Qom city: providing an integrated transportation and land use model regarding land price and people behaviors, analysis of different effective factors in location choice for living and working to predict the changes in locations, calculating the effects of local house pricing policies on transportation. For conducting this research, effective variables have been identified and different social and economic information were gathered from authorities and governmental organizations. At the next step, according to the base year information, the processes of making models and calibration have been done and all land use models and sub models were made. It is followed by evaluating based on unused data and finally presenting a set of integrated models in order to recognizing population and job distribution in the horizon year. Results show that accessibility between traffic zones, economic and social variables such as income, number of people in each family, car ownership and land price are important factors in determining living and working locations in Qom. Furthermore, people in different age groups with different income have various priorities for their living and working locations.