ارزيابي كمي عدالت در حمل و نقل همگاني چندوسيله اي شهري شامل مترو، اتوبوس و BRT (مطالعه موردي: كلان شهر تهران)

Quantitative evaluation of multimodal public transit equity for Metro, Bus and BRT (Case of Tehran metropolitan area)

هدف اصلي پژوهش حاضر، شناسايي شاخصهاي عدالت در حمل ونقل همگاني و ارزيابي كمي آن براي حمل ونقل همگاني شهري در نمونه موردي كلانشهر تهران است. در اين پژوهش، شاخصهاي ميزان اتصال و دسترسي به شبكه حمل ونقل همگاني به عنوان شاخصهاي عرضه؛ شاخصهاي جمعيت، اشتغال، خانوارهاي زير خط فقر و خانوارهاي بدون خودرو به عنوان شاخصهاي تقاضا؛ و رويكرد منحني لورنز و ضريب جيني جهت تحليل و ارزيابي كمي عدالت است. داده هاي پژوهش از شركت كنترل ترافيك تهران، معاونت اجتماعي و امور فرهنگي شهرداري تهران، شركت بهره برداري راه آهن شهري تهران و حومه، و سازمان فناوري اطلاعات و ارتباطات شهرداري تهران جمع آوري شده است. نتايج نشان مي دهد كه تعداد زيادي از نواحي شهرداري تهران فاقد دسترسي به شبكه مترو است. شاخص ميزان اتصال شبكه شامل سه بخش گره، خط و منطقه اي در شبكه اتوبوسراني از مترو بيشتر است؛ بدليل كارايي بهتر شبكه اتوبوسراني نسبت به مترو. ضرايب جيني در بررسي عدالت افقي از عدالت عمودي كمتر بوده و نشان از بي عدالتي زياد در توزيع خدمات حمل ونقل همگاني نسبت به نيازهاي افراد و گروه هاي خاص در كلان شهر تهران دارد.

This study aims to identify the indices of public transit equity and its quantitative evaluation for multimodal public transit network (includes Metro, Bus and BRT) in the Tehran metropolitan area. In this research, accessibility and connectivity indices deemed as the supply side; employment, population, poverty, and none vehicle households considered as the demand side. After that, the Lorenz curve and the Gini coefficient are used in order to quantitative analysis and evaluation of equity. The databases are collected from Tehran Traffic Control Company, Social-cultural deputy of Tehran, Tehran Urban and Suburban Railway Operation Co, and Tehran municipality ICT Organization. The results indicates that a large number of Tehran municipality districts do not have access to the subway network. Also, the results of the network connectivity index in three parts; nodes, lines, and regions shows that regional connectivity for the bus network is higher than the subway network, which can illustrate the much more efficiency of the bus network as opposed to the subway network. The results of equity analysis shows that Gini coefficients are less in the assessment of horizontal equity than vertical equity stating a vast degree of inequity in the distribution of public transit service and facilities in proportion to demand of groups in the Tehran metropolitan area.