پديد آورندگان :
حضرتي، سعيد دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز , صادقي بختوري، اميررضا دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبريز , كياني، داود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان بوشهر، بوشهر
كليدواژه :
اسيدهاي چرب , اكسين , توليد , سيتوكينين , كيفيت روغن
چكيده فارسي :
جهت ارزيابي تأثيرمحلول پاشي مواد تنظيم كننده رشد و نيتروژن بر شاخص هاي رشدي، توليد و كيفيت روغن دو رقم گلرنگ بهاره، آزمايشي در ايستگاه تحقيقاتي خسروشاه مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان‌شرقي به‌صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1393 به‌اجرا در آمد. فاكتورهاي موردمطالعه شامل تنظيم كننده رشد اكسين، سيتوكنين و تركيب تيماري اكسين+ سيتوكنين هر كدام با غلظت 1000 ميلي‌گرم در ليتر و عدم مصرف هورمون ها به‌عنوان تيمار شاهد، محلول پاشي نيتروژن دو سطح (سه و شش در هزار) و دو رقم گلرنگ بهاره (صفه و گلدشت) بودند. نتايج نشان داد كه در رقم صفه شاخص هاي ارتفاع بوته (37 درصد)، تعداد دانه در طبق (39 درصد)، تعداد شاخه فرعي (9 درصد) و تعداد طبق در بوته (17 درصد) نسبت به رقم گلدشت افزايش نشان داد. درحالي‌كه قطر طبق و وزن هزار دانه در رقم گلدشت به ترتيب 15 و 47 درصد بيش‌تر از رقم صفه بود. بيش‌ترين عملكرد دانه 3205 كيلوگرم در هكتار در تركيب تيماري محلول پاشي اكسين و نيتروژن به‌صورت سه هزار به‌دست آمد كه تفاوت معنيداري با عدم مصرف هورمون و محلول پاشي نيتروژن به صورت شش در هزار در رقم صفه نداشت. بيش‌ترين مقدار اسيدهاي چرب اولئيك، پالمتيك و لينولنيك با كاربرد تركيبي اكسين و سيتوكنين و محلول پاشي سه و شش در هزار نيتروژن مشاهده شد. كاربرد جداگانه اكسين و سيتوكنين ميزان لينولئيك و استئاريك را در گلرنگ بهاره در مقايسه با عدم مصرف هورمون افزايش داد كه اين افزايش در رقم صفه در مقايسه با گلدشت بيش‌تر بود. براساس نتيجه گيري نهايي رقم صفه در مقايسه با رقم گلدشت از ميزان رشد و عملكرد بيش‌تري برخوردار بود و هم‌چنين تأثيرپذيري مثبت رقم صفه در مقايسه با گلدشت در محلول‌پاشي هورمون ها و نيتروژن بيش‌تر بود.
چكيده لاتين :
The present study aims at evaluating the effects of leaf foliar of growth regulators and nitrogen on growth parameters and yield of spring safflower. To do so it has carried out a research at East Azerbaijan Agricultural Research Center as a factorial experiment based on RCBD (Randomized Complete Block Design) with three replications. The factors include growth regulators in four levels, namely auxin, cytokinin, auxin + cytokinin (wherein the treatment’s concentration has been 1000 mg/L), and control (no use of growth regulator, whatsoever), foliar application of nitrogen (3 and 6 per thousand), and two springcultivars (Soffe and Goldasht). Results show taller plants (17%) and greater number of heads per plant (39%), seeds per head (9%), and lateral stems (37%) for Soffeh cultivar, compared to Goldasht variety. On the other hand, Goldasht cultivar provides the maximum head diameter (15%) and 1000 seed weight (47%), in comparison to Soffeh cultivar. The maximum grain yield is observed for Soffeh cultivar with auxin growth regulator and a concentration of three per thousand foliar application of nitrogen (3205 kg ha -1),displaying no significant difference from either the control or the application of three per thousand foliar of nitrogen (3120 kg ha-1). The application of growth regulators has changed the fatty acid composition. The application of auxin + cytokinin as the growth regulator with a concentration of three and six per thousand foliar of nitrogen increase the oleic, palmitic, and linolenic acids. However, the use of auxin and cytokinin separately increase linoleic and stearic acids among the fatty acids, compared to the control, which is higher in Soffeh cultivar than Goldasht. In general, Soffeh cultivar shows higher growth and yield, compared to Goldasht cultivar, indicating the positive effect in foliar application of hormones and nitrogen for the latter.
