مقايسه تحمل به خشكي ارقام ايراني و خارجي گلرنگ با استفاده از شاخص هاي تحمل

به منظور ارزيابي تحمل به خشكي ارقام گلرنگ با استفاده از شاخص هاي تحمل به خشكي، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1395-1394 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه پيام نور شهرستان خاش اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي از چهار سطح تنش شامل قطع آبياري در مراحل گل دهي، غوزه دهي، تشكيل دانه و بدون قطع آبياري به عنوان عامل اصلي؛ و پنج سطح ارقام گلرنگ شامل ارقام داخلي گلمهر، پديده و فرامان و ارقام خارجي يوت و نبراسكا 10 به عنوان عامل فرعي تشكيل شد. نتايج نشان داد كه بالاترين ميزان عملكرد دانه از تيمار بدون قطع آبياري و رقم خارجي يوت حاصل شد. كمترين عملكرد دانه نيز مرتبط با تيمار قطع آبياري در مرحله گلدهي و رقم پديده بود. ضرايب همبستگي ساده بين شاخص‌هاي تحمل به تنش خشكي و عملكرد دانه تحت شرايط هر سه تنش نشان داد كه شاخص هاي MP، GMP، STI،RDI ،YI  همبستگي مثبت و معني داري با عملكرد دانه در شرايط شاهد و تنش داشتند. بنابراين، براي غربال مطلوب تر ارقام متحمل گلرنگ مي توان از آن ها استفاده كرد. افزون بر اين، همبستگي بين شاخص هاي MP، GMP، STI،RDI ،YI  در هر سه شرايط تنش مثبت و معني دار بود كه با توجه به همبستگي آن ها با عملكرد دانه در هر سه شرايط بر مطلوبيت استفاده همزمان اين شاخص ها در گزينش ارقام مي افزايد. در مجموع براي ارقام گلرنگ، شاخص‏هاي MP، GMP و STI مناسب ترين شاخص ها براي ارزيابي تحمل به تنش خشكي در تيمارهاي مختلف مورد مطالعه بودند. همچنين بر اساس اين شاخص ها، نمودار باي پلات و تجزيه خوشه اي، رقم يوت در هر سه شرايط تنش خشكي مورد مطالعه به عنوان متحمل ترين و رقم پديده حساس ترين رقم شناسايي شد.