ژئوشيمي و سن سنجي 14^C نهشته‏‏‌هاي گوانوي غار كرفتو، ديواندره، استان كردستان

غار كرفتو در 67 كيلومتري شمال باختر ديواندره، استان كردستان جاي دارد. اين غار دربردارنده‏‏ 4 طبقه است. در طبقه‏ي‏ دوم غار، در تالار خفاش‏ها، نهشته ‏هاي ضخيمي از گوانو تشكيل شده ‏اند. در اين مطالعه، توزيع عناصر جزيي و نادر خاكي همراه با سن سنجي به روش 14^C نهشته ‏هاي گوانوي غار كرفتو بررسي شده است. تخريب نهشته ‏هاي گوانوي غار كرفتو ناشي از فعاليت باكتري‏ ها و قارچ ‏ها منجر به پديد آمدن اسيدهاي معدني و آلي، آبشويي و تغيير در توزيع و نسبت عناصر شده است. نرخ آبشويي نهشته‌هاي گوانو از تغييرات الگوي پراكندگي عناصر مختلف، نسبت عناصر Th/U و LREEs/HREEs و شرايط اكسيداسيون و احياي محيط از نسبت‏ هاي*Eu/Eu* ،Ce/Ce و Th/U تعيين شده ‏اند. بر پايه اين بررسي‌ها، محيط تشكيل گوانوها سه دوره آب و هوايي خشك‏سالي، ترسالي و خشك‏سالي، را تجربه كرده‌اند. همچنين داده ‏هاي ژئوشيميايي گوانوها در نمودارهاي Th-Sc-Zr/10 Zr/Sc-Th/Sc و Th-Sc به ترتيب موقعيت تكتونيكي جزاير قوسي قاره‏اي و سنگ منشأ حدواسط - بازيك را نشان مي‏هند. بر پايه سن‌سنجي به روش 14^C شروع نهشته شدن گوانوها در غار كرفتو 50±14260 BP، پس از آخرين دوره يخچالي بزرگ جهاني LGM ثبت شده در درياچه زريوار و كوه ‏هاي زاگرس، با ميانگين نرخ ته نشيني 7/3 ميلي‏متر در سال بوده است.