بررسي تاثير متغيرهاي كلان اقتصادي بر نرخ ارز با رويكرد پويايي‌هاي سيستم

هدف از پژوهش حاضر، تحليل حساسيت روند و قيمت نرخ ارز نسبت به عوامل اساسي موثر بر آن است. به منظور تحليل حساسيت نرخ ارز، ابتدا روند تغييرات نرخ ارز با استفاده از روش پويايي‌هاي سيستم براي دوره زماني 1383 تا 1401 پيش‌بيني شده و سپس، تاثير تغييرات عواملي همچون بهره‌وري، پايه پولي، سهم هزينه‌هاي عمراني دولت، تحريم‌ها و نرخ بهره بر نرخ ارز مورد ارزيابي قرار گرفته است. بدين صورت كه ابتدا تاثير تغيير هر يك از متغيرها به صورت مجزا بر روند نرخ ارز مورد ارزيابي قرار گرفت و سپس تاثير تغيير متغيرهاي فوق به صورت همزمان، بر روند نرخ ارز بررسي شد. نتايج به دست آمده نشان مي‌دهد افزايش يا كاهش هر يك از اين متغيرها (بهره‌وري، تحريم، هزينه‌هاي عمراني دولت، نرخ بهره و پايه پولي) با فرض ثابت بودن ساير عوامل، نرخ ارز را تحت تاثير قرار مي‌دهد. همچنين نتايج حاكي از آن است كه تغييرات همزمان چند متغير، نرخ ارز را بيشتر از تغيير صرفا يك متغير تحت تاثير قرار مي‌دهد.

The purpose of this research was to analyze the sensitivity of the exchange rate trend and prices relative to the underlying factors affecting it. In order to analysis, the sensitivity of the exchange rate, First, the process of exchange rate changes using the dynamics of the system For the period of 2004 to 2022 is predicted an‎d then, the impact of changes in factors such as productivity, the tariff rate on imports The share of government development spending, oil prices, sanctions and interest rates on the exchange rate has been evaluated. first It was separately evaluated the effect of the variation of the variables on the exchange rate trend. Then, variables variations effect simultaneously was examined on the exchange rate trend. The results show that the changes in each of the above factors, with the assumption that other factors are stable, have no significant effect on the exchange rate. But simultaneous variations of several variables significantly affect the exchange rate, and this gives rise to Being a system. In other words, the results of the research indicate that the changes, if only important, can not affect the exchange rate, and these are a set of factors that determine the course of the exchange rate.