نقد و بررسي فصل پنجم از كتاب جامع «زبان‌ها و زبان‌شناسي آسياي غربي: رويكردي منطقه‌اي» (The Languages and Linguistics of Western Asia: An Areal Perspective) با عنوان «منطقۀ كاسپين و جنوب آذربايجان: كاسپين و تاتي»

هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسي پژوهشي با عنوان «منطقه كاسپين و جنوب آذربايجان: كاسپين و تاتي» نوشتهي دونالد ال. استيلو (2019) ميباشد. اين پژوهش كه در قالب فصل پنجم از كتاب «زبانها و زبانشناسي آسياي غربي: رويكردي منطقهاي» سازماندهي شده است، خود شامل 10 بخش و زيربخشهايي متعدد است. از لحاظ نظري و روششناسي، اين پژوهش بر مبناي زبانشناسي منطقهاي (areal linguistics) و ردهشناسي منطقهاي (areal typology) بوده و به بررسي ويژگيهاي جغرافيايي، واژگاني، دستوري و آوايي دو خانوادهي زباني ايراني شمال غربي يعني كاسپين و تاتي ميپردازد كه در مناطق جغرافيايي جنوب و غرب درياي خزر تكلم ميشوند. در تقسيمبندي ارائه شده در زبانهاي كاسپين و تاتي، استيلو دستهبندي جديدي را با عنوان «تاتيمانندها» (Tatoid) نيز معرفي ميكند كه شامل گونههاي «رودباري» و «طالقاني» ميباشد. از نظر استيلو علت اين طبقه‌بندي خاص، آن است كه اين دو گونه در اصل زبان هاي تاتي بودند كه به دليل تاثيرات شديد كاسپين و فارسي، تمامي ويژگيهاي ساختاري تاتي را از دست دادهاند. از اهم نتايج اين پژوهش مي‌توان دسته بندي جديد فوق را كه استيلو براي نخستين بار در اين اثر معرفي كرده برشمرد. علاوه بر آن، تعيين مرزهاي همگويي گروه هاي تاتي و كاسپين كه تقريبا با مرزهاي جغرافيايي ايران و همسايگان شمالياش انطباق نسبي يافته است كاري نو در زبان‌شناسي منطقه اي به شمار مي‌رود.

The purpose of this research is to introduce and present a critical review of the chapter entitled “The Caspian region and south Azerbaijan: Caspian and Tatic”, by Donald L. Stilo. Formally, his research is encased into a book as a full chapter, including 10 sections. In theory and methodology, this research is based on areal linguistics and areal typology, respectively. The research investigates the geographical, lexical, grammatical, and phonological characteristics of Caspian and Tati, two North Western Iranian (NWI) language families, which are spoken in the south and west of the Caspian sea region. In addition to these two groups, Stilo introduces a new group called ‘Tatoids’, which includes Rudbari and Taleqani. According to Stilo, this special status for this recent type is that these two varieties were originally Tatic which, under the intense influences of Caspian and Persian, have lost all their Tatic grammatical structures. New findings of this research are the introduction of Tatoid language group and the determination of the linguistic isoglosses of Tatic and Caspian language groups which are located almost on the geographical borders among Iran and its northern neighbors.