كتاب« آليات التأويل السّيميائي» (ابزارهاي تفسير نشانه شناسي) در بوته نقد

دانش نشانه ­شناسي يكي از شاخه­ هاي نقد ادبي جديد در قرن بيستم است كه به بررسي نشانه­ ها و روابط ميان آنها در متون ادبي و كاركردشان در انتقال پيام ميان صاحب اثر و خواننده مي­پردازد. كتاب «آليات التأويل السّيميائي» نوشته موسي ربابعة نيز از جمله آثاري است كه مي­كوشد تا از رهگذر برخي ابزارهاي نشانه­ شناسي و با عبور از روساخت متن نمونه­ هايي از ادب معاصر عربي به لايه ­هاي زيرين و ژرف ساخت متن دست يابد. در پرتو اهميت مسأله، مقاله حاضر مي­كوشد به روش توصيفي - تحليلي و با رويكرد نقد محتوا، ضمن بررسي و بيان برخي از نقاط قوت اين كتاب، نقاط ضعف و كاستي­هاي اثر مورد نظر را تبيين نمايد. نتايج بررسي حاكي از اين است كه اين اثر در سه فصل اول در مبحث استعاره و رمز به­ مثابه دو ابزار نشانه­شناسي تا حدود زيادي موفق عمل نموده است و با انتخاب نمونه­هاي شعري مناسب، تحليل ­هاي خوبي ارائه داده است. امّا عدم هماهنگي عنوان كتاب با محتوا و نپرداختن مستقيم به همه شگردهاي نشانه­شناسي از جمله پارادوكس، نقاب، حس­آميزي، هنجار­گريزي، اسطوره،عدم رعايت توازن ميان فصل­ ها و اشاره گذرا به­ مقوله نقد نشانه­ شناسي در رمان از مهم­ترين كاستي­ هاي اين كتاب است.

Semiotics is one of the branches of modern literary criticism in the twentieth century that examines the signs and the relationships between them in literary texts and their function in conveying the message between the author and the reader. The book Aliat al - Tawil al - Sima'iyya by Musa Rabbabiyah is one of the works that tries to achieve the following subtle and profound layers of textual construction by passing through some semiotic tools and passing through the superstructure of the text. In the light of the importance of the issue, the present article tries to explain the weaknesses and shortcomings of the desired work in a descriptive - analytical way and with a content critique approach, while examining and stating some of the strengths of this book. The results of the study indicate that this work has been very successful in the first three chapters in the field of metaphor and cryptography as two tools of semiotics and has provided good analyzes by selecting appropriate poetic examples. But, the book’s inconsistency with the content and not directly addressing all semiotic tricks, including paradox, mask, arithmetic, norm-breaking, myth, lack of balance between chapters, and a brief reference to the critique of semiotics in the novel one of the most important shortcomings of this book.