تحليل روند تراجايي تداوم در رمان فرانكشتاين في بغداد احمد سعداوي و فرانكنشتاين مري شلي

ژرار ژنت با توجه به روابط ميان متون، بيش‌متنيت را به‌عنوان  يكي از انواع ترامتنيت مطرح نمود. بيش‌متنيت با محوريت اقتباس و برگرفتگي به دو دستة تقليدي و تراگونگي تقسيم مي‌شود. در اين رويكرد وجود بيش‌متن به‌عنوان عنصر تأثيرپذير و پيش‌متن به‌عنوان عنصر تأثيرگذار بسيار داراي اهميت است. بيش‌متن با تقليد يا تغيير پيش‌متن باعث حفظ متن نخستين و يا تغيير آن مي‌گردد. اين تغيير هدفمند تراگونگي نام دارد كه به دور از تقليد صرف است و گاهي باعث تراجايي در متن مي‌شود. تراجايي كه تغييري جدي در پيش‌متن است، با انجام برخي جابه جايي‌ها در شكل و معنا تغييرات عمده‌اي را در پيش‌متن به وجود مي‌آورد كه يكي از اين موارد تداوم زماني روايت است. بررسي تداوم يا سرعت روايت در پيش‌متن و بيش‌متن كه به مطالعة نسبت ميان طول مدت زمان داستان و زمان روايت مي‌پردازد، بر تغيير آن از طريق تراجايي دلالت دارد كه تغييري جدي در رابطة بيش‌متنيت مي‌باشد. سعداوي كه متعلق به نسل جديد رمان نويسان است با قرار دادن فرانكشتاين در فضاي ادبي جديد و محيطي متفاوت باعث تغييرات عمده‌اي در شتاب بيش‌متن مي‌شود. بررسي تغيير سرعت رمان در بيش‌متن، خلاقيت سعداوي  را در عمق بخشيدن به روايت به نمايش مي‌گذارد و نمونه‌اي بارز براي تراجايي تداوم و درنگ است. با توجه به آن كه رمان فرانكشتاين في بغداد احمد سعداوي تحت تأثير رمان فرانكنشتاين (۱۸۱۸) مري شلي نوشته‌شده است،  پژوهش حاضر با روش توصيفي تحليلي و تطبيقي به بررسي رابطة تراگونگي در سرعت داستان بين اين دو رمان و تغييرات ايجاد شده در  شتاب منفي و مثبت در بيش‌متن از نوع تراجايي مي‌پردازد.  دستاورد پژوهش نشان مي دهد كه تغيير لحن شاعرانه، توصيف پويا، حذف غيرعلني و گفتگوهاي دروني در بيش‌متن باعث تراجايي در تداوم مي‌گردد، به‌گونه‌اي كه عمل ذهني در بيش‌متن برخلاف پيش‌متن باعث حركت عمودي در متن و پيشروي در دنياي ذهني شخصيت‌ها مي‌گردد