رئاليسم جادويي در رمان «الأشجار واغتيال مرزوق»

رئاليسم جادويي يا واقع گرايي جادويي، تركيبي از واقعيت، افسانه و تاريخ است كه از جهان بيني سحرآميز مردم آمريكاي لاتين به دنياي ادبيات وارد شد. پرداختن به طردشده ها و ستم ديده ها در بستر واقعيتي آميخته با خيال، اصل مشترك همة نويسندگان ژانر رئاليسم جادويي است. عبدالرحمن منيف، نويسنده و رمان نويس سعودي با تأثيرپذيري از ژانر رئاليسم جادويي، رمان «الأشجار واغتيال مرزوق» را نوشت تا داستان زندگي منصور عبدالسلام و الياس نخله را به‌عنوان افراد طردشده و دورافتاده از جامعه روايت كند. منيف، طردشدگي منصور و الياس را محصول عقب ماندگي جامعة عربي و ظلم مقامات حكومتي مي داند. وي در «الأشجار واغتيال مرزوق»، اجازه داده تا منصور و الياس، روايت رمان را در اختيار بگيرند و با ادبياتي ويژه كه آميخته اي از واقعيت و خيال است، دربارة زندگي خصوصي خود و مسائل جدي و چالشي جهان عرب گفتگو كنند. هدف از اين پژوهش، تحليل فضاي انتقادي در رمان معاصر عربي است و انجامش ضرورت دارد، زيرا مطالعة روش هاي جديد، در رمان نويسي و تأثير اين روش ها در توسعه و تحول رمان عربي، بي نياز از بحث و بررسي مستمر نيست. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه منيف عالمانه و عامدانه دنياي تخيلي تاريكي ساخته است كه از دو زوايه بايد به آن نگريست: نخست اين كه در «الأشجار واغتيال مرزوق» جايي براي نور، حقوق بشر و كثرت گرايي وجود ندارد و افراد بدون توجه به وابستگي مذهبي يا طبقة اجتماعي، مورد اذيت و آزار قرار مي گيرند. دوم اين كه در اين رمان، انگيزه هاي قوي فردي، براي شورش عليه عوامل محدودكنندة انسان وجود دارد. روش پژوهش در رئاليسم جادويي «الأشجار واغتيال مرزوق»، توصيفي تحليلي است.