اثر برهمكنش بور × پايه بر ويژگي‌هاي رشدي، فيزيولوژيكي و بيوشيميائي سيب رقم گلدن دليشز

Boron × Rootstock Interaction Effect on Growth, Physiological and Biochemical Characteristics of Apple cv. Golden Delicious

سميت بور به عنوان يكي از مهم‌ترين اختلالات رشدي گياهان در مناطق خشك و نيمه‌خشك جهان مطرح مي‌باشد. در اين پژوهش، اثر متقابل چهار پايه رويشي MM106، M26، M9 و P22 و پنج سطح عنصر بور (صفر، 15، 30،45 و 60 ميلي گرم در كيلوگرم خاك) از منبع اسيد بوريك بر خصوصيات رشدي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي سيب رقم گلدن دليشز در مركز تحقيقات كشاورزي آذربايجان غربي در دو سال متوالي (1397 و 1398) مطالعه و ارزيابي شدند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت عنصر بور در خاك، ارتفاع نهال، شاخص سطح برگ، وزن تر و خشك برگ، شاخص كلروفيل و ميزان رشد رويشي سيب رقم گلدن دليشز روي همه پايه‌ها در مقايسه با شاهد كاهش يافت. رشد رويشي در غلظت‌هاي بالاي عنصر بور در همه پايه ها بجز P22 و M26 متوقف شد، هر چند ميزان رشد رويشي اين پايه‌ها نيز نسبت به شاهد كاهش يافت. همچنين با افزايش مقدار بور در خاك دماي برگ، ميزان نشت يوني و مالون دي آلدئيد افزايش يافت. اندازه‌گيري فعاليت آنزيم سوپر‌اكسيد‌ديسموتاز در برگ نشان داد كه فعاليت اين آنزيم با افزايش مقدار بور از صفر تا 30 ميلي‌گرم در خاك افزايش، و در سطوح بالاتر كاهش يافت. مقدار بور اندازه‌گيري شده در برگ روي پايه‌هاي M26 وP22 كمتر از پايه‌هاي ديگر بود. نتايج حاكي از تحمل بيشتر سيب رقم گلدن دليشز روي پايه رويشي M26 نسبت به پايه-هاي ديگر در غلظت بيشتر از 30 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم عنصر بور در خاك بود.

Boron toxicity is considered as one of the most important plant growth disorders in arid and semiarid regions. This experiment was carried out in order to evaluate boron (B) × rootstock interaction effect on growth, physiological and biochemical characteristics of apple cv. Golden Delicious. In this study, boron was applied at five concentration levels (0, 15, 30, 45 and 60 mg kg-1 soil) on four rootstocks; MM106, M26, M9 and P22 in two years. Results revealed that with increases in boron supply; plant height, LAI, leaf fresh and dry weight, chlorophyll index and vegetative growth reduced in all rootstocks as compared to control. Vegetative growth on all rootstocks stopped as boron level increased, except in M26 and P22, however, vegetative growth in M26 and P22 reduced in comparison with control. Also, electrolyte leakage and malondialdehid increased as boron level increased in soil. Leaf superoxide dismutase activity increased in 0 to 30 mg kg-1 boron, and then decreased with increasing boron levels in soil. Leaf boron concentration in M26 and P22 was less than other rootstocks. Results indicated that cv. Golden Delicious on M26 rootstock was more tolerant to boron toxicity than on other rootstocks in more than 30 mg kg-1 boron in soil.