رابطه بازداري و برانگيختگي جنسي با عملكرد جنسي زنان: نقش واسطه‌اي طرح‌واره‌هاي شناختي فعال‌شده در بافت جنسي، بدتنظيمي هيجان و خُلق منفي

Relationship between Sexual Inhibition, Sexual Excitation and Female Sexual Function: Mediating Role of Activated Cognitive Schemas in Sexual Context, Emotion Dysregulation and Negative Mood

هدف پژوهش حاضر بررسي نقش واسطه‌اي طرح‌واره‌هاي شناختي فعال‌شده در بافت جنسي، بدتنظيمي هيجاني و خُلق منفي در ارتباط بازداري و برانگيختگي جنسي با عملكرد جنسي زنان انجام پذيرفت. روش پژوهش، توصيفي- همبستگي و از نوع مدل‌يابي معادلات ساختاري بود. جامعه آماري شامل كليه زنان شاغل در بخش اداري دانشگاه‌هاي شهر تهران و تبريز بودند كه از بين آن‌ها 665 نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. براي گردآوري داد‌ه‌ها از پرسش‌نامه طرح‌واره‌هاي شناختي فعال‌شده در بافت جنسي (QCSASC)، مقياس اضطراب، افسردگي و استرس (DASS)، مقياس دشواري در تنظيم هيجان گراتز (DERS)، پرسش‌نامه بازداري و برانگيختگي جنسي زنان (SES-W)، پرسش‌نامه عملكرد جنسي زنان (FSFI) استفاده شد. براي تحليل داده‌ها از نرم افزار SPSS23 و نرم‌افزار LISREL8.8 استفاده شد. مدل‌يابي معادلات ساختاري نشان داد كه بازداري جنسي و برانگيختگي جنسي هم به‌صورت مستقيم و هم‌ غيرمستقيم (از طريق طرح‌واره‌هاي جنسي، بدتنظيمي هيجاني و خُلق منفي)، بر عملكرد جنسي زنان تاثير مي‌گذارد. ارزيابي مدل فرضي پژوهش با استفاده از شاخص هاي برازندگي نشان داد كه مدل فرضي با مدل اندازه‌گيري، برازش دارد (0/051=CFI=0/97، NFI=0/96، RMSEA). همسو با مدل كنترل دوگانه، نتايج اين پژوهش نشان داد كه بازداري و برانگيختگي جنسي بر عملكرد جنسي زنان تاثير دارد و هم‌چنين اين يافته‌ها تاكيد مي‌كنند كه در كنار عوامل فيزيولوژيكي، عوامل شناختي و هيجاني در تبيين عملكرد جنسي خيلي اهميت دارند.

The present study aimed to investigate the mediating role of cognitive schemas activated in sexual context, emotion dysregulation and negative mood in the relationship between sexual inhibition, sexual excitation and female sexual function. This study was conducted with a correlational method and structural equation modeling, respectively. The study sample included 665 females serving in the administrative departments of Tehran and Tabriz universities, who were selected by convenience sampling method. The Questionnaire of Cognitive Schema Activation in Sexual Context,Depression, Anxiety and stress Scales (DASS),Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS), Sexual Excitation/Sexual Inhibition Inventory for Women, and Female Sexual Functioning Index (FSFI) were used for data collection. Also, SPSS23 and LISREL8.8 softwares were used for data analysis. Results of SEM showed that sexual inhibition and sexual inhibition, both directly and indirectly (through Sexual Context-activated schemas, emotion dysregulation and negative mood), could affect women's sexual function. Evaluating the theoretical model of the study through the fitness indices revealed that the theoretical model fit the measurement model (CFI = 0.97, NFI = 0.96, RMSEA = 0.051). Consistent with the dual control model, the results of this study showed that inhibition and sexual excitation affect the female sexual function. In addition, these findings suggest that in addition to the physiological factors, emotion and cognitive factors are similarly significant in defining the sexual function.