چكيده فارسي :
حجيت بينه، به معناي شهادت دو فرد عادل، ضرورت فقهي است، هرچند در خصوص مبناي حجيت بينه در طريقي يا تعبدي بودن آن يا تعداد شهود و همچنين جنسيت شاهد با توجه به ماهيت دعوا اختلاف نظر وجود دارد. در دهه هاي اخير ارزش گذاري شهادت دو زن معادل يك مرد در آيه 282 بقره به سبب فراموش كاري زنان و براساس رواياتي نقصان عقلي آنان، محل گفت وگوي زيادي شد. سوال اين است كه فلسفه نابرابري شهادت زن و مرد چيست و مفاد آيه مذكور و روايات چگونه توجيه پذيرند؟ صرف نظر از جواب نقضي در پذيرش شهادت يك زن در مواردي، در بررسي توصيفي تحليلي دور از تاويل و تفسيرهاي غيرمتعارف خواهيم گفت اولا: در ادبيات فقهي تحمل شهادت و اداي آن حق تلقي نمي شود تا موجب نقصي در حقوق زن شود؛ ثانيا: شهادت بايد در خصوص امر محسوس باشد و به عقل ارتباطي ندارد، مضافا روايات متضمن نقص عقل مغاير آيه 282 است. ازاين رو ضروري است واژگان در بستر شكل گيري اش مورد توجه قرار گيرد. با توجه به قراين موجود در متن روايت مقصود از عقل، «تذكر» و «قدرت بر تدبير و اداره امور است كه امري اكتسابي و نتيجه كسب دانش و تجربه است.
چكيده لاتين :
The authority of Bayyinah, i.e. the testimony of two righteous and just persons, is a jurisprudential necessity; however, there is disagreement about the basis of the authority of Bayyinah as to whether it is a matter of intent or proximity to Allah or about the number of witnesses as well as the gender of witness depending on the nature of dispute. In recent decades, equating the testimony of two women with the testimony of one man in the verse 282 of the Sura Al-Baqarah, due to women's forgetfulness and based on some narratives indicating their rational imperfection, has caused a lot of controversy. The question arises here as to what is the reason behind the inequality of testimony of woman and man and how the provisions of the above-said verse and narratives are justified? Regardless of the contradictive answer of accepting the testimony of one woman in certain cases, the authors will say in a descriptive-analytical study, far from unconventional interpretations: First, in jurisprudential literature, witnessing and testifying are not considered as rights to cause a defect in women’s rights. Second, testimony must be about tangible issues and it doesn’t relate to the intellect. In addition, the narratives containing the rational imperfection are contrary to verse 282. Therefore, it is necessary to consider the words in the context of their formation. Considering the evidence in the text of the narratives, the meaning of intellect is “reminding” and "ability to manage and administer the affairs which is an adventitious matter and the result of acquiring knowledge and experience”.
