ﻬﺎﺟﺮت در ﻫﻨﺮ ﺷﻬﺮ ي ﺗﻬﺮان دور ة ﭘﻬﻠﻮ ي : ﻣﻄﺎﻟﻌ ﮥ ﻣﻮرد ي آﺛﺎر ﻣﺠﺴﻤﻪ ﺳﺎزان و ﻣﻌﻤﺎران ﭘﻨﺎﻫﻨﺪ ة ﻗﻔﻘﺎز

تهران به‌عنوان پايتخت تجلي‌گاه سياست حافظه‌ي دوران پهلوي است. به سبب اين سياست، حافظه‌ي شهري تهران خود همه‌ي منازعات نشانگان هويتي را بازگو مي‌كند. اين منازعات حتي در ميان معماران و تنديس‌گران مطرح آن دوران هم برقرار بوده است، اما معماران و تنديس‌گران پناهنده‌ي قفقاز فرصت بي‌سابقه‌اي در دوران پهلوي براي آفرينش هنر شهري پيدا كردند. اين هنرمندان خيلي پيشتر به دليل سكونت در امپراتوري تزاري و عثماني با مظاهر نوآوري1غربي آشنا شدند و تعداد بسياري از آنان در اروپا تحصيل كرده بودند. اين هنرمندان با اين پيشينه‌ي فرهنگي توسط هنرمندان سنتي پذيرفته نشدند و از طرفي فشار نوسازي پهلوي تهديد و فرصت همزمان براي آنان شد. معماران ارمني با ساخت بناهاي عمومي در جنبش نوآوري معماري پيشتاز شدند و تنديس‌گران آذري با ساخت مجسمه‌هاي شهري به هنر دوران هخامنشي و ساساني بازگشتند. حافظه‌ي شهري تهران تلفيقي از نمادهاي بصري ارمني، آشوري، نوين2 و ايران باستان شد. در اين مقاله با روش نشانه‌شناسي عناصر بصري پانزده اثر (ازجمله بنا و تنديس) دوران پهلوي بررسي شد. سياست حافظه‌ي پهلوي تلفيقي از حافظه‌ي هويتي ارمني و آذري با باستان‌گرايي3 در حافظه‌ي شهري به يادگار گذاشته‌است. اين تلفيق داراي نمادهاي مسيحي و ارمني بسياري است كه ميراثي فرهنگي و نمونه‌اي از تجدد ايراني در هنر است. اميد است كه اين دست پژوهش‌ها باعث بازنگري جدي در سياست‌هاي حفاظت و بهسازي بافت‌هاي ميراث‌فرهنگي ايجاد كند.

Tehran, as the capital, symbolizes the memory policy of the Pahlavi era. Tehran's urban memory itself reflects all the struggles and conflicts of the identity syndrome. These conflicts have existed even among the leading architects and sculptors of that era. But the Caucasian refugees architects and sculptors found unprecedented opportunities in the Pahlavi era to create civic art. These artists were previously acquainted with modern western design for their stay in the Tsarist and Ottoman Empire, and many of them were educated in Europe. With this cultural background, these artists were not accepted by traditional artists, and on the other hand the pressure of modernization was a threat and an opportunity for them at the same time. Armenian architects took the pioneering the movement of architectural modernism by building public buildings, and Azeri sculptors returned to the art of the Achaemenid and Sassanid arts by making urban sculptures. Tehran combination of visual symbols of urban memory of Armenians, Assyrians, Modern and Persia. In this article, fifteen works (including buildings and statues) of the Pahlavi period were studied by the method of semiotics of visual symbols. The Pahlavi memory policy has left a combination of Armenian and Azeri identity memory with archaism in urban memory. This combination has many Christian and Armenian symbols that are a cultural heritage and an example of Iranian modernity in art. It is hoped that such research will lead to a serious review of policies for the conservation and reconstruction of heritage district.