عنوان مقاله :
بررسي قلعه حصاري گازراني اسفراين؛ قلعه‌اي رعيتي در خراسان شمالي
پديد آورندگان :
صفا منصوري، هادي دانشگاه سمنان - دانشكده هنر - گروه مرمت و احياي بناهاي تاريخي، سمنان، ايران , رنگچيان، علي دانشگاه سمنان - دانشكده هنر - گروه مرمت و احياي بناهاي تاريخي، سمنان، ايران
كليدواژه :
قلعه , حصاري گازراني , اسفراين , خراسان شمالي , قاجار
چكيده فارسي :
قلعه حصاري گازراني از قلعه‌هاي اواخر قاجار، در جنوب شرقي شهرستان اسفراين، از توابع استان خراسان شمالي واقع است. پس از بررسي نقشه‌هاي هوايي و مطالعه ميداني، مشخص شد كه قلعه‌هاي بسياري از دوره قاجار با سبك معماري تقريباً مشابه در منطقه اسفراين وجود دارد كه نشان‌دهنده شرايط تاريخي و شيوه معيشت به‌ويژه در اين منطقه بوده است. اين پژوهش با هدف آغاز يك زمينه مطالعاتي به‌منظور درك تصويري جامع از تحولات سياسي و اجتماعي و سبك معماري دوران قاجار در منطقه انجام شده است. در اين مقاله، پس از بررسي مختصر انواع قلعه‌هاي ايران و درك جايگاه قلعه گازراني از لحاظ طبقه‌بندي‌هاي موجود، شناخت كاملي از وضعيت فعلي و گذشته آن در زمينه تاريخ و معماري و محيط پيرامون آن حاصل شده است. پژوهش حاضر به روش توصيفي، همراه با نقشه‌برداري و ثبت مطالعات ميداني انجام شده و كوششي براي شناساندن و درك ارزش‌هاي تاريخي و معماري قلعه حصاري گازراني به‌عنوان يكي از آثار ارزشمند اواخر قاجار است. همچنين ارتباط روابط اجتماعي و اقتصادي و شيوه معماري دوره تاريخي مذكور در منطقه را تبيين كرده است.
چكيده لاتين :
Hesari-ye Gazerani fortification is one of the late Qajar fortification, located in the southeast of Esfarayen city, in the functions of North Khorasan province. After reviewing aerial maps and field studies, it was found that there are many castles from the Qajar period with almost similar architectural style in Esfarayen region, which show the historical conditions and life-style, especially in this region. This study aims to start a field of study in order to understand a comprehensive picture of the political and social developments and architectural style of the Qajar period in the region. In this article, after a brief review of the types of castles in Iran and data were obtained about the Hesari-ye Gazerani fortification in terms of the current situation and its past concerning the history, architecture and the surrounding environment. The present research was conducted by descriptive method, along with mapping and recording field studies, and was an attempt to identify and understand the historical values and architecture of Hesari-ye Gazerani Fortress as one of the valuable works of the late Qajar period. It also explains the relationship between social and economic relations and the architectural style of the mentioned historical period in the region.
