كليدواژه :
تصويرگري , شاهنامه , بازنويسي براي كودكان , نشانه شناسي , پيرس
چكيده فارسي :
در بازنويسي‌هاي مصور از شاهنامه براي كودكان، سبك‌هاي متفاوتي از تصويرگري ملاحظه مي‌گردد. اين سبك‌ها كه طيف گسترده‌اي را در برمي‌گيرند، با بهره‌گيري از نشانه‌هاي بصري، به تقويت يا گاه تضعيف مفاهيم زباني پرداخته‌اند. يكي از كاركردهاي نشانه‌هاي ديداري در روايات، شخصيت‌پردازي يا شناساندن هويت قهرمانان است. اين علامات به خواننده كمك مي‌كنند تا شخصيت داستان را با توجه به ويژگي‌هايي كه متن و گاه برون‌متن از وي ياد كرده‌اند، بشناسد. نشانه‌ها شامل قراين متني، ابزار، مَركَب، پوشش، رنگ، حالات چهره، اندازه شخصيت، محل قرارگيري او در صحنه، و ساير نشانه‌هاي مرتبط با وي هستند. در اين مقاله علائم هويت‌شناسانه در تصويرگري‌هاي شاهنامه براي كودكان با توجه به نظام نشانه‌شناسي پيرس طبقه‌بندي و تحليل مي‌گردند. سه‌گانه پيرس (شمايل، نمايه، نماد) ميزان فاصله دال از مدلول را مي‌نماياند. نشانه‌هاي شمايلي داراي بيشترين حد مشابهت با مدلول هستند و نشانه‌هاي نمادين داراي كمترين. نشانه‌هاي نمايه‌اي در ميانه قرار مي‌گيرند. از رهگذر اين بررسي، به اهميت تصوير به عنوان امري روشنگر در افزايش درك شناختي كودكان پي مي‌بريم و درمي‌يابيم اين نشانه‌ها در عين اينكه موتيف‌هايي براي بازشناسي شخصيت‌هاي داستان هستند، بازتاب ويژگي‌هاي اجتماعي و فرهنگي نيز به شمار مي‌آيند و تصويرگران همواره مخاطب كودك و پندارهاي فرهنگي و تجربه‌هاي پيش‌آموخته او در درك تصوير را اساس تصويرگري متون قرار نداده‌اند؛ بلكه پسند عمومي و سبك فردي را لحاظ كرده‌اند. از ميان سه سبك بررسي‌شده (واقع‌گرا، انتزاعي، و نگارگرانه) سبك واقع‌گرا داراي بيشترين، و سبك نگارگرانه داراي كمترين نشانه‌هاي شمايلي و نمايه‌اي جهت شناسايي هويت شخصيت‌هاي داستان هستند.
چكيده لاتين :
Different styles of illustration can be found in retellings of Shahnameh for children. These styles cover a wide range from realistic to the abstract. They have used visual cues to reinforce or sometimes weaken linguistic concepts. One of the functions of visual cues in the narratives is to characterize or identify the heroes. In this paper, the aforementioned ontological signs are classified and analyzed according to Peirce’s semiotic system. The Pierce trilogy (icon, index, symbol) shows the amount of distance between the signifier and the signified. Iconic symbols have the highest degree of similarity to the signifier, and symbolic signs have the least. The index marks are in between. In this study, we understand the importance of imagery as an enlightening factor in enhancing children’s cognitive understanding. We also find that these signs, while being motifs for recognizing the characters in the story, also reflect social and cultural characteristics, and the illustrators have not always based their work on the child on and his or her pre-learned experiences of image perception; rather, they have taken into account popular preferences and individual style. Of the three styles examined (realistic, abstract, and miniature), realistic style has the most, and miniature style has the least iconic and indexical signs to identify the characters in the story. Symbolic signs are seen in almost the same proportion in all three styles. In terms of the relationship between the text and the image, there is generally an increasing relationship.
