تحليل و بررسي رابطه ساختار روايي و فرايند توليد ارزش در گفتمان (مطالعه موردي: رساله‌الطيرهاي فارسي و عربي)

A Study of the Relationship between Narrative Structure and the Process of Value Production in Discourse Case Study: Persian and Arabic Risalat al-Tayrs

هر ساختار روايي متشكل از كنش ­هايي است. اين كنش ­ها، پيوند با ارزش­ هايي را در دستور كار خود قرار مي ­دهند. حال، در رساله ­الطيرهاي فارسي و عربي، كنش ­ها چطور مي ­توانند مولّد ارزش ­ها باشند؛ به­ نظر مي­رسد در رساله ­الطيرها، ارزش­ هاي متفاوت تحت تأثير كنش­ ها، خلق و با ساختار رواييِ اين آثار منطبق شده ­اند. بررسي­ هايي كه با روش توصيفي _ تحليلي، ابزار كتابخانه ­اي، و رويكرد ساختارگرايي (نظريه نمودِ نحويِ تودوروف) و نشانه - معناشناسي (نظام ارزش) انجام گرفت حاكي است كنشگران قبل از ورود به موقعيت نامتعادل، به عقد قرارداد مي ­پردازند؛ سپس وارد توانش1 و كسب ارزش ­هاي مجازي مي­ شوند. در مرحله بعد، كنش صورت مي ­گيرد. بعد از كنش، وارد توانش2 و كسب ارزش ­هاي پتانسيل مي ­شوند؛ سپس وارد مكاني مي ­شوند كه هم تنش عاطفي به همراه دارد و هم مي­ تواند نيروي ايجادكننده موقعيتِ متعادلِ تازه و باعث دستيابي به ارزش اتيك شود. در مرحله بعد، كنشگران واردِ موقعيتِ متعادلِ تازه و كسبِ ارزشِ اتيك مي­شوند. در نهايت، وصال طيران به ابژه يا انفصال از آن بدين‌گونه است: اتصال به ابژه، نابودي و انفصال هميشگي از ابژه، اتصال مشروط به ابژه، اتصال/ انفصال نامشخص، تبديل سوژه ­ها به ابژه. بر اين اساس، دستورپايه رساله ­الطيرها عبارتند از: سفر - مناظره/ موعظه/ إنذار - خبرجستن و واصل شدن.

Each narrative structure includes some actions. These actions are in connection with values. Now, as to how these actions can create value in Persian and Arabic Risalat al-Tayrs, it seems that in these texts, different values are created under the influence of different actions and are adapted to the narrative structure. Investigations using a descriptive-analytical method and the structuralist approach (Todorov’s theory of syntactic representation) as well as semio-semantics (the system of values) show that actors make a contract before entering the status of disequilibrium. Then the actors enter competence 1 and obtain virtual values. In the next step, action happens. After that, actors enter competence 2 and obtain potential values. Then the actors enter a situation which entails emotional tension and can be the force to create a new balanced position and also lead to ethical value. In the next stage, actors enter a position of renewed equilibrium and obtain ethical value. Finally, the birds reach the object or get separated from it in the following manner: connection with the object, eternal destruction of and disunity with the object, conditional connection with the object, unknown unity or disunity and the transformation of subjects into the object. Accordingly, the basic grammar of Risalat al-Tayrs is as follows: Journey – negotiation/sermon/warning – gaining knowledge – union.