افزايش دقت در تفسير گسل‌ها در مقطع لرزه‌اي با كمك تحليل مولفه هاي اصلي در نشانگر‌ها براي تعيين شكستگي‌ها در دشت گرگان

Increasing precision in the interpretation of faults from seismic sections by analyzing the principle components of the attributes for determination of fractures in Gorgan plain

شناسايي دقيق گسل‌ها و شكستگي‌هاي زير سطحي نيازمند استفاده توامان از داده‌هاي لرزه‌نگاري و اطلاعات چاه مي‌باشد. در مناطقي كه اطلاعات چاه در دستري نبوده، تفسيرهاي داده‌هاي لرزه‌اي مي‌تواند در شرايطي به تنهايي مورد استفاده قرار گيرد. در اين راستا نشانگر‌هاي لرزه‌اي به طور معمول در شناسايي گسل‌ها به كار برده مي‌شود. با اين حال تفسير مقاطع نشانگر لرزه‌اي در برخي موارد به تنهايي قادر به ارائه يك مدل جامع و دقيق از گسل‌ها و شكستگي‌ها نمي‌باشند. بنابراين به منظور دست‌يابي به مدل جامع‌تر از شكستگي‌ها و گسل‌ها لازم است به كمك روش‌هايي مانند روش تحليل مولفه‌هاي اصلي، تلفيقي از نشانگر‌ها را ايجاد كرد كه سبب افزايش اطلاعات مفيد در حجم كمتري از داده مي‌شود. در اين تحقيق با اعمال روش تحليل مولفه‌هاي اصلي برروي نشانگر‌هاي لرزه‌اي، مولفه‌هاي اصلي با درصد واريانس بالا انتخاب و مقاطع حاوي اطلاعات لازم و كافي در تفسير گسل‌ها تهيه گرديد. در تفسير مقاطع بدست آمده، شكستگي‌ها و گسل‌ها به دقت و صحت بيشتري مدل گرديد. همچنين به كمك اين مقاطع، تصاوير تركيبي رنگي در محيط RGB تهيه گرديد كه سبب افزايش قدرت تفكيك تصاوير در شناسايي شكستگي‌ها شد. در ادامه نشانگر‌هايي كه تركيب باندي بهينه‌اي با استفاده از شاخص‌هاي آماري نشان مي‌دادند، انتخاب و به كمك روش كروستا آناليز گرديد. پيش بيني مي‌شود كه تصاوير تهيه شده به روش پيشنهادي، حاوي جزئيات بيشتر و دقيق‌تري از گسل‌ها و شكستگي‌ها باشد. روش پيشنهادي بر روي داده‌اي دوبعدي از دشت گرگان پياده گرديد. در ابتدا با مطالعه نشانگرهاي مورد استفاده در شناسايي گسل‌ها، مقاطع مورد نياز براي پياده سازي روش پيشنهادي از داده استخراج گرديد. سپس ميزان اطلاعات موجود در هرنشانگر با استفاده از روش تحليل مولفه‌هاي اصلي استخراج گرديد. بدين ترتيب آن بخش اطلاعات غيرمرتبط حذف گرديده و تنها اطلاعات موجود در نشانگرها كه با گسل‌ها در ارتباط بودند، براي تهيه مقطع نهايي مورد استفاده قرار گرفت. تصوير نهايي نشان دهنده قابليت روش در شناسايي دقيق‌تر گسل‌ها نسبت به روش‌هاي معمول است.

Abundant sedimentary structures and tectonic conditions in Iran have an important role in the concentration of hydrocarbon resources. There are various direct and indirect methods such as seismic methods that are used to identify these structures. Identifying smaller faults and fractures are possible only by surface geological investigations. Several uplift of mud volcanoes and gas and hydrocarbon have been occurred in the study area in Gorgan plain, Golestan Province. Therefore, faults and complex geological conditions have been created. The detailed study of the area indicates that the places of main reservoirs have certain conditions, and also, increasing the emitted fluid causes the noise in the seismic data to be increased. Seismic techniques can identify faults, but using attributes, we can obtain more information, but in most cases, they are unable to provide a comprehensive model of regional faults lonely. To achieve more comprehensive information from the fractures and faults in the study area, we can use methods such as principal component analysis for the seismic data analysis. Combination of attributes can also enhance the quality of seismic sections enabling us to identify the faults better.