تحليل مؤلفه‌هاي كشاورزي چندكاركردي در شهرستان دهلران

توسعه كشاورزي چندكاركردي مستلزم شناخت شرايط منطقه و تحليل دقيق كاركردها قبل از هرگونه تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي است. هدف اين پژوهش توصيفي - پيمايشي، بررسي جامع وضعيت موجود مؤلفه‌هاي كشاورزي شهرستان دهلران (استان ايلام) در سه بعد كاركرد توليدي، زيست‌محيطي و روستايي است. جامعه آماري شامل كارشناسان و صاحب‌نظران كشاورزي در جهاد كشاورزي وادارات مربوطه شهرستان دهلران به تعداد 25 نفر (تمام شماري) و كشاورزان سرپرست خانوار روستايي به تعداد 5517 نفر بود كه 365 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده در پنج بخش مركزي، موسيان، دشت عباس، زرين‌آباد و ميمه انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. داده‌ها با استفاده از تقسيم‌بندي پرسكات آلن و همچنين اولويت‌بندي متغيرها با محاسبه درجه بحراني، پردازش و مورد تحليل قرار گرفت. مي‌توان گفت بر اساس تقسيم‌بندي پرسكات آلن كشاورزي شهرستان دهلران در حد متوسطي، چندكاركردي است كه مطلوبيت كشاورزي اين شهرستان از لحاظ كاركرد زيست‌محيطي تقريباً نامطلوب و ازلحاظ كاركرد روستايي و توليدي در حد متوسط مي‌باشدكه از بين دو كاركرد توليدي و روستايي نيز، كاركرد روستايي نسبت به كاركرد توليدي وضعيت بهتري داشت. همچنين يافته‌ها نشان از تفاوت زياد بين بخش‌ها از لحاظ كاركردهاي سه‌گانه داشت كه لازم است برنامه ريزان توسعه كشاورزي چندكاركردي توجه ويژه‌اي به متغيرهاي مرتبط با هر كاركرد متناسب با هر بخش به‌خصوص متغيرهاي بحراني داشته باشند تا با شناسايي منابع، امكانات، مشكلات، تنگناها و محدوديت‌هاي هر بخش به تقويت كاركردهاي كشاورزي و تسهيل در توسعه كشاورزي چندكاركردي شهرستان دهلران بپردازند.

Multifunctional Agriculture Development requires an understanding of regional conditions before making any decisions or planning. The purpose of this descriptive survey study was to investigate the status of agriculture in Dehloran Township, Ilam province, based on three functions of multifunctional agriculture: production of food, environmental function and rural function. The population comprised of agricultural experts at Agricultural Jihad Organization and related offices in Dehloran Township (N=25) and farmers (N=5517) from which 365 individuals were selected from five districts of Markazi, Moosian, Dasht abas, Zarin Abad and Meimeh, according to Morgan table and using simple random sampling technique. Data were collected using a researcher-made questionnaire. The data were analyzed using the Prescott-Allen segmentation as well as the prioritization of variables by calculating the critical degree. It can be said that based on Prescott-Allen's agriculture division, Dehloran Township is, on average, multifunctional and agricultural utility of this township is almost undesirable in terms of environmental function and average in rural and productive functions. In terms of production and rural functions, the rural function was better than the production function. According to the results, there were differences between the districts in terms of the three functions. It is necessary that multifunctional agricultural development planners pay particular attention to the variables associated with each function appropriate to each district, especially the critical variables, so that by identifying the resources, facilities, problems, bottlenecks and constraints of each district, they can enhance agricultural functions and facilitate the development of multi-functional agriculture in Dehloran Township.