تفسير كيفي آنومالي‌هاي مغناطيس منطقه تيكمه‌داش با استفاده از تحليل واريوگرام

Qualitative interpretation of magnetic anomalies of Tikmehdash area using variogram analysis

يكي از فرضيه هاي عمومي در تفسير دادههاي شدت كل ميدان مغناطيسي اين است كه اين دادهها از برهم-نهي ميدان‌هاي مغناطيسي ساختارهايي بوجود مي‌آيند كه با اشكال متفاوت و در عمق‌هاي مختلفي قرار دارند. اين ساختارهاي زمين‌شناسي متفاوت، ايجاد كننده آنومالي هاي محلي و ناحيه اي هستند. جداسازي آنومالي‌هاي ناحيه‌اي و محلي همواره به عنوان يكي از مراحل اساسي در تفسير داده‌هاي مغناطيسي مطرح است. بدين منظور روش‌هاي مختلفي ارئه شده‌است كه از جمله آنها مي‌توان به روش‌هاي گرافيكي، برازش سطح چند جمله‌اي و روش‌هاي مبتني بر تبديلات فوريه اشاره كرد. يكي از مشكلات موجود در استفاده از روش‌هاي مبتني بر تبديلات فوريه نياز به وجود داده‌ها بر روي يك شبكه‌ منظم است. نياز به اطلاعات اوليه، تجربه مفسر و همراه بودن سعي و خطا در انتخاب پارامترهاي مناسب از جمله عواملي هستند كه نتايج حاصله از اين روش‌ها را تحت تاثير قرار مي‌دهند. در اين پژوهش از روش زمين‌آماري كريجينگ فاكتوري جهت جداسازي آنومالي‌هاي محلي از آنومالي‌هاي ناحيه‌اي داده‌هاي مغناطيسي استفاده شده است. اين روش فاقد محدوديت‌هاي موجود در روش‌هاي مبتني بر تبديلات فوريه است. جهت بررسي كارايي اين روش، داده‌هاي مغناطيسي مربوط به محدوده اكتشافي تيكمه‌داش در شمالغرب ايران، به عنوان مطالعه موردي انتخاب شد. روش كريجينگ فاكتوري بر روي داده‌هاي مغناطيس برگردان به قطب شده منطقه مورد نظر اعمال و آنومالي‌هاي ناحيه‌اي و محلي از هم تفكيك شدند. سپس نقشه مربوط به هر كدام از مولفه‌ها به صورت جداگانه ترسيم شد‌. شواهد حاكي از تشخيص چندين گسل در محدوده، با استفاده از نقشه آنومالي ناحيهاي حاصل از به كارگيري روش كريجينگ فاكتوري است كه در نقشه‌هاي ميدان مغناطيسي منطقه قابل مشاهده نبودند. همچنين بمنظور كارايي روش مذكور نتايج آن با فيلتر ادامه فراسو نيز مورد مقايسه قرار گرفت و شواهد نشان مي‌دهد كه اين روش نسبت به ادامه فراسو با دقت بالاتري محل گسله‌ها را مشخص مي‌كند و بر خلاف ادامه فراسو بصورت سعي و خطا نمي‌باشد. در ادامه نتايج حاصل از روش مذكور با روش‌ فيلتر بالاگذر به عنوان يك روش استاندارد، در بررسي آنومالي‌هاي محلي مقايسه شد و مزاياي استفاده از روش كريجينگ فاكتوري مورد بررسي قرار گرفت. نقشه آنومالي محلي توليد شده با استفاده از روش كريجينگ فاكتوري فاقد آنومالي‌هاي كاذبي است كه در استفاده از فيلتر بالاگذر ظاهر مي‌شوند.

Regional - local (residual) anomaly separation has always been one of the crucial steps in magnetic data interpretation. Therefore, a variety of methods has been proposed for this issue, mostly based on Fourier transform. The focus of this research is to use the spatial filtering method to map the regional and local anomalies individually. For this purpose, factorial kriging (FK) method was applied on the magnetic data obtained from Tikmehdash area in northwest of Iran. The results of applying the FK method on the data were compared with the results of using upward continuation on the same data to evaluate the efficiency of the method. Besides, the FK method has been used alongside high-pass filtering to investigate local anomalies. Consequently, the advantages of using the FK method were recognized. The results of this study show the superiority of the FK method to identify the faults in the area that were not evident in the total intensity magnetic map. Overall, we introduced a robust and solid method for separation of magnetic anomalies that can be utilized for further studies.