تحليل مؤلفه‌هاي سرمايه اجتماعي مؤثر بر مهاجرت روستاييان با نقش ميانجي دلبستگي مكاني (موردمطالعه: شهرستان جيرفت)

مهاجرت مهم‌ترين پديدهاي است كه ميتواند موجوديت و بقاي جوامع روستايي را به خطر بيندازد. هدف از پژوهش حاضر بررسي اثر مؤلفه‌هاي سرمايه اجتماعي و دلبستگي مكاني بر مهاجرت افراد در روستاهاي شهرستان جيرفت است. جامعه آماري شامل جمعيت فعال روستايي بود و حجم نمونه با استفاده از جدول كرجسي و مورگان به روش نمونه‌گيري تصادفي با انتساب متناسب 382 نفر انتخاب شد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه‌اي محقق ساخته بود كه براي تعيين روايي آن از پانل متخصصان استفاده شد. همچنين، به‌منظور سنجش پايايي ابزار تحقيق از آلفاي كرونباخ استفاده شد و مقدار آن براي سنجه‌هاي مختلف پرسشنامه بين 71/0 تا 83/0 محاسبه گرديد. نتايج تحليل همبستگي پيرسون نشان داد هرچقدر فاصله محل سكونت روستاييان تا شهر بيشتر شود ميزان مهاجرت آن‌ها هم به شهرها افزايش مي‌يابد، از سوي ديگر هرچقدر سرمايه اجتماعي در ميان روستاييان كاهش يابد مهاجرت به ميزان زيادي افزايش مي‌يابد. واكاوي حاصل از آزمون تحليل مسير نيز نشان داد تمام مؤلفه‌هاي سرمايه اجتماعي اثرات مستقيم و معني‌داري بر مهاجرت دارند و در اين بين مشاركت اجتماعي بيشترين اثر مستقيم معني‌دار را بر مهاجرت روستاييان دارد. ضمن اينكه دلبستگي مكاني نيز داراي اثر منفي مستقيم معنيدار بر مهاجرت است. همچنين تمامي مؤلفه‌هاي سرمايه اجتماعي بر دلبستگي مكاني داراي اثر مستقيم مثبت معني‌دار هستند، به اين معنا كه هر چه افراد در جوامع روستايي از سطح بالايي از مشاركت اجتماعي، انسجام اجتماعي، اعتماد اجتماعي، آگاهي اجتماعي و روابط اجتماعي برخوردار باشند احتمال دلبستگي مكاني در آن‌ها بيشتر مي‌شود و در نتيجه احتمال مهاجرت در ميان آن‌ها كاهش مي‌يابد.

Migration is the most important phenomenon that can endanger the existence and survival of the rural community. Therefore, the purpose of the present study was to investigate the effect of social capital components and place attachment on the migration of people in the villages of Jiroft County, which was done with a quantitative approach. The statistical population of the study was the active rural population. Krejice and Morgan table was used to determine the sample size (n=382). A stratified random sampling method was used to select the sample. A questionnaire was used for data collection that its validity was confirmed by a panel of experts. Furthermore, in order to assess the reliability of the research tool, Cronbach's Alpha coefficient was calculated (0.71≤α≤0.83). The results of the Pearson correlation analysis showed that increasing the distance between rural and urban areas leads to more migration. Also, the decrease in social capital among the villagers leads to an increase in their migration. The results of path analysis showed that all components of social capital have direct and significant effects on migration, and among these, social participation has the most significant direct effect on rural migration. At the same time, place attachment also has a significant direct negative effect on migration. All components of social capital have a significant direct positive effect on place attachment. This means that the higher the level of social participation, social cohesion, social trust, social awareness and social relations of the people in rural communities, the higher the probability that their place attachment will be increased and consequently, the lower the likelihood of migration among them.