بررسي روند تغييرات آلودگي هاي نفتي موجود در رسوبات سطحي درياي خزر سواحل استان مازندران

Investigating the Trend of Increasing Oil Pollution in Surface Sediments along the Coastal Area of Mazandaran Province

مناطق ساحلي درياي خزر در سال هاي اخير تحت تاثير آلودگي هاي زيادي قرار گرفته اند. اين مناطق با توجه به وجود منابع هيدروكربني در حوضه درياي مازندران و هم چنين عوامل انساني در معرض مشكلات زيست محيطي هستند. به منظور تعيين ميزان آلودگي در نوار ساحلي اين اكوسيستم در استان، غلظت آلكان هاي نرمال در 6 ايستگاه مختلف با برداشت 30 نمونه از رسوبات سطحي در عمق حدود 5 متري از سطح آب مورد بررسي قرارگرفت. بررسي غلظت آلكان هاي نرمال در ايستگاه هاي مورد مطالعه نشان مي دهد ميزان آلودگي هيدروكربني موجود در نمونه هاي مورد مطالعه در اين تحقيق، در مقايسه با مطالعات انجام شده در سال هاي قبل در همين ايستگاه ها افزايش قابل توجهي داشته است. ميزان غلظت آلكان هاي نرمال از كمترين مقدار 24/3 ميكروگرم بر گرم نمونه خشك در ايستگاه نشتارود تا بيشترين مقدار 690/7 ميكروگرم بر گرم نمونه خشك در ايستگاه نوشهر متغير است و اغلب ايستگاه داراي غلظت متوسط هستند. افزايش ميزان آلودگي ها در طي سال هاي اخير در نتيجه افزايش فعاليت هاي نفتي مربوط به اكتشاف، توليد و بهره برداري از منابع نفتي و نيز عوامل انساني مي باشد. هم چنين وجود جنگل هاي هيركاني در سواحل جنوبي درياي مازندران و افزايش تصرف در جنگل ها در سال هاي اخير نيز از علل انتقال آلودگي به درياي خزر و افزايش غلظت آلودگي ها در منطقه است. جهت تعيين منشا آلكان هاي نرمال در منطقه از شاخص هاي منشايابي شامل انديس CPI، LMW/HMW، Pristane/Phytane، n-C17/Pristane و n-C18/Phytane استفاده گرديد و نتايج حاصل ك و بيوژنيك در ايستگاه هاي نمونه برداري است كه آلودگي هاي پتروژنيك به طور غالب در منطقه ديده مي شوند.

Coastal areas of Caspian Sea have been affected by pollution in recent years. These areas are exposed to environmental problems due to the presence of hydrocarbon resources in the Caspian Sea basin as well as human factors. Investigating the concentration of normal alkanes in the studied stations shows that the amount of hydrocarbons contaminated in the studied area, compared with previous year’s studies, shows a significant increase in concentration. The concentration of n-alkanes are among the 24.3 µg/g (the minimum concentration) in Nashtarood Station to 690.7 µg/g (the maximum concentration) in Noshahr Station and most of the stations have moderate concentration of n-alkanes. The increase of pollution in recent years as a result of increased oil activities related to the exploration, production and exploitation of oil resources and human factors. Also, the presence of Hyrcanian forests on the southern shores of the Caspian Sea and increasing seizure of forests in recent years have also led to increased contamination in the region due to pollution transmission to the Caspian Sea. In order to determine the origin of normal alkanes in the region, the indexes of CPI, LMW / HMW, Pristane / Phytane, n-C17 / Pristane and n-C18 / Phytane were used. The results show petrogenetic and biogenic inputs at sampling stations that petrogenetic contamination is prevalent in the region.