تعيين ساختار سرعت پوسته فوقاني شمال شرق ايران با استفاده از وارون‌سازي زمانسير زمين لرزه هاي محلي

Determination of crustal velocity structure of northeastern Iran from local earthquakes travel time inversion

همگرايي صفحه عربي به سمت اوراسيا منجر به شكل گيري رويدادهاي زمين ساختي متنوعي در ايران شده است از جمله برخورد قارهاي در البرز، زاگرس و كپه داغ. در اين ميان، كمربند كوهستاني كپه داغ در شمال شرق ايران به عنوان مرز برخورد قارهاي صفحه ايران مركزي و صفحه توران، داراي لرزه خيزي قابل توجهي است. تعيين ساختار سرعت در اين ناحيه به منظور تفسير فعاليتهاي زمين ساختي و نيز مكانيابي زمين لرزه هاي محلي حائز اهميت است. در اين پژوهش، مدل سرعتي يك بعدي پوسته فوقاني براي منطقه شمال شرق ايران با استفاده از روش وارون سازي يك بعدي زمان رسيد امواج بدست آمده است. بدين منظور از نرمافزار ولست (كيسلينگ، 1995) استفاده گرديد. داده هاي مورد استفاده در اين پژوهش لرزه نگاشتهاي زمين لرزههاي محلي با بزرگي 3/5ML≥ ثبت شده توسط 17 ايستگاه باند پهن مركز لرزه نگاري موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران، مركز لرزه نگاري پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله و مركز لرزه نگاري دانشگاه فردوسي مشهد واقع در محدوده جغرافيايي 55 تا 61/5 درجه طول شرقي و 34 تا 38/5 درجه عرض شمالي و در بازه زماني 2012 تا 2018 ميباشد. نتايج بدست آمده حاكي از وجود ناپيوستگيهايي در اعماق 4، 10، 14 و 18 كيلومتري است. سرعت ميانگين امواج طولي براي لايه هاي متناظر با اين ناپيوستگيها به ترتيب 5/97، 6/04، 6/19، 6/35 و 6/55 كيلومتر بر ثانيه برآورد شده است. در عين حال با استفاده از مدل سرعتي بدست آمده، زمين لرزه هاي محلي مجددا مكانيابي شدند و نتايج آن با مكانيابي صورت گرفته با مدل سرعتي بكارگرفته شده توسط مركز لرزه نگاري موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران مقايسه گرديد.

The northward motion of the Arabian Shield related to the Eurasia at a rate of ~22 mma−1 is primarily accommodated across the Iranian Plateau and results in different styles of deformation in various parts of this continental collision zone. The deformation is concentrated in the Zagros, Alborz, and Kopeh Dagh mountains and shear zones surrounding Central Iran that behaves more or less as a relatively rigid block. The deformation in northeastern Iran is concentrated in the Kopeh Dagh and Binalud mountain ranges and the boundary between Alborz–Binalud and the Kopeh Dagh mountain ranges run along the Atrak River. In this study, we determine an optimum one-dimensional (1-D) velocity model of upper crust for northeastern Iran from local earthquakes travel time inversion.