بررسي و تحليل كهن‌الگوها در اسطوره شاماران از منطقه موكريان بر اساس آراي يونگ

Investigation and analysis of archetypes in the myth of Shamaran From the Mokrian region based on Jung's views

در روان‌شناسي تحليلي يونگ، كهن‌الگو به آن دسته از اشكال ادراك و دريافت گفته مي‌شود كه از گذشته‌هاي بسيار دور به يك جمع به ارث رسيده باشد. به اعتقاد يونگ، كهن‌الگوها در ضمير ناخودآگاه جمعي قرار دارند و يكي از راه‌هاي شناخت و تحليل آن‌ها مراجعه به هنر، اساطير، مذهب يا رؤياهاي فرد است. افسانه و اسطوره شاماران (نيمه انسان-نيمه مار) يكي از انواع ميراث ادبيات شفاهي منطقه موكريان در كردستان است كه حاوي تعداد زيادي از كهن‌الگوهاي اين منطقه مي‌باشد. اين پژوهش سعي در شناخت و تحليل اين كهن‌الگوها بر اساس آراي و نظريات يونگ دارد. در پژوهش حاضر كهن‌الگوهاي مهمي همچون «مادر مثالي، پير فرزانه، ولادت مجدد، آنيما و آنيموس» در داستان اسطوره شاماران شناسايي و مورد تحليل قرار گرفت و در آخر نتيجه گرفته شد كه پسرك قهرمان با فراخوان خود و كمك شاماران به تكامل و فردانيت مي‌رسد و اين روايت نشاءت گرفته از ناخودآگاه جمعي مردم منطقه موكريان است كه نشان‌دهنده دغدغه شناخت و تكامل روان جمعي اين مردمان است. عدم بررسي و واكاوي اين اسطوره از منظر منتقدان و پژوهشگران، ضرورت انجام اين پژوهش را ايجاب كرد. اين پژوهش در پي پاسخ به اين سؤال است كه: روايت موردنظر از افسانه شاماران در اين پژوهش، داراي كدام كهن‌الگوها مطابق نظريه يونگ مي‌باشد؟ اين پژوهش به لحاظ ماهيت، كيفي محسوب شده و گردآوري داده‌هاي آن با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و بررسي ميداني از طريق مشاهده، مصاحبه عيني بوده و روش پژوهش به شــيوه توصيفــي و تحليلــي مي‌باشد.

In Jungian analytical psychology, archetype refers to those forms of perception that have been inherited by a group from the distant past. According to Jung, archetypes are in the collective subconscious, and one way to identify and analyze them is to refer to one's art, myths, religion, or dreams. The myth and legend of Shamaran (half human-half snake) is one of the types of oral literature heritage of Mokrian region in Kurdistan, which contains a large number of archetypes of this region. This research tries to identify and analyze these archetypes based on Jung's views and theories. In the present study, important archetypes such as "exemplary mother, wise old man, rebirth, anima and animus" in the story of Shamaran myth were identified and analyzed, and in the end it was concluded that the hero boy evolves and becomes an individual with his call and Shamaran help. an‎d this narration originates from the collective subconscious of the people of Mokrian region, which shows the concern for the collective cognition and development of these people. The lack of study and analysis of this myth from the perspective of critics and researchers, necessitated this research. This research seeks to answer the question: which archetypes of the legend of Shamaran in this research have according to Jung's theory? This research is considered qualitative in nature and its data collection using library resources and field research through observation is an objective interview and the research method is descriptive and analytical.