گلشن، رقم جديد جو متحمل به تنش شوري مناسب كشت در مناطق معتدل

Golshan, new salt tolerant barley variety suitable for cultivation in the temperate regions of Iran

تنش شوري يكي از موانع جدي در توليد محصولات كشاورزي مي­ باشد. جو يكي از متحمل­ ترين گياهان در برابر تنش شوري است و به­ صورت گسترده در زمين­ هاي شور مورد كشت و كار قرار مي ­گيرد ولي تنش شوري تمام مراحل رشدي اين محصول را تحت تاثير قرار داده و باعث كاهش عملكرد آن مي شود. رقم گلشن حاصل دورگ گيري بين رقم نيك به عنوان پايه مادري و يك توده بومي ايران با كد 1-BC-80320 به عنوان پايه پدري بود. مراحل تلاقي و انتخاب در نسل­ هاي درحال تفكيك اين رقم در مزرعه آزمايشي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر انجام پذيرفت. آزمايشات مقايسه عملكرد در شرايط تنش شوري (EC آب و خاك 14-10 دسي زيمنس بر متر) در ايستگاه هاي يزد، اصفهان و بيرجند انجام شد. نتايج نشان داد كه رقم گلشن با ميانگين عملكرد 4392 كيلوگرم در هكتار نسبت به رقم شاهد خاتم با ميانگين عملكرد 3752 كيلوگرم در هكتار به ميزان 17 درصد برتري داشت. بررسي صفات مرتبط با تحمل به شوري مانند محتواي كلروفيل، ارتفاع بوته، تعداد برگ زرد، طول ريشه، وزن ريشه، نسبت ساقه به ريشه، عملكردبيولوژيكي و نسبت پتاسيم به سديم در محيط شور كنترل شده (هيدروپونيك) نشان داد كه رقم گلشن داراي تحمل بالايي نسبت به تنش شوري مي باشد. اين رقم داراي تيپ رشد بهاره بوده و متوسط ارتفاع بوته آن در شرايط تنش شوري 65 سانتي متر است و نسبت به بيماري هاي برگي جو واكنش نيمه حساس تا حساس دارد. رقم گلشن داراي سنبله شش رديفه بوده و ميانگين پروتئين آن 12/3 درصد مي­ باشد و براي كشت در اراضي شور مناطق معتدل كشور توصيه مي­ گردد.

Salinity stress is one of the major problems for crop production. Barley is one of the best salt tolerant plants and is widely cultivated in the saline soils, but all stages of its growth as well as its grain yield are affected by salt stress. Golshan was resulted from the cross between Nik cultivar as female parent and an Iranian landrace with 1-BC-80320 collection code, as male parent. Crossing and selection processes of this variety were carried out in experimental farm of Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Karaj, Iran. Yield trials were performed under salinity stress in Yazd, Isfahan and Birjand research stations (EC of soil and water: 10-14 dsm-1). The result showed that Golshan with grain yield of 4392 kgha-1 had 17% higher yield performance compared to check cultivar Khatam with grain yield of 3752 kgha-1. Evaluation of salt tolerance related traits such as chlorophyll content, plant height, number of yellow leaves, root length, root weight, shoots to root ratio, biomass and potassium to sodium ratio under hydroponic controlled condition showed that Golshan had high tolerance to salinity stress. This new variety has spring growth habit and its average plant height under salinity condition was 65 cm. Golshan has semi-susceptible to susceptible reaction to the barley leaf diseases. Golshan has six-rowed spike with average of 12.3% protein content and is recommended for cultivation in the saline areas in the temperate regions of the country.