مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي آزمايشگاهي تاثير موقعيت دريچه بر ضريب دبي سرريز- دريچه كنگره‌اي مستطيلي

چكيده فارسي :

از جمله انواع سرريز- دريچه‌ها، سازة تركيبي سرريز- دريچه كنگره‌اي مستطيلي است. سازه تركيبي سرريز - دريچه با داشتن قابليت عبور هم‌زمان مواد قابل ته‌نشين شدن از قسمت دريچه و مواد معلق از روي سرريز، از انباشته شدن رسوب و مواد معلق در پشت سرريز تا حد زيادي جلوگيري و به افزايش دقت اندازه‌گيري و عبور جريان كمك زيادي مي‌كند. پژوهش‌هايي كه در زمينة جريان تركيبي هم‌زمان از روي سرريز و زير دريچه صورت گرفته، به ندرت به مدل تركيبي سرريزها همراه دريچه‌هاي كشويي پرداخته‌اند. در اين پژوهش، با مدل‌هاي فيزيكي با ارتفاع 15 و 20 سانتي‌متر در پانزده حالت قرارگيري دريچه كشويي در موقعيت‌هاي مختلف، اثر مكان دريچه روي ضريب دبي بررسي شد. آزمايش‌ها در فلوم تحقيقاتي به عرض 5/0 متر و طول 12 متر در محدودة دبي 10 تا 50 ليتر بر ثانيه انجام شد. در اين پژوهش در مجموع 390 آزمايش انجام شد. نتايج نشان داد براي همة حالت‌هاي قرارگيري دريچه، زماني كه موقعيت دريچه عمود بر جهت جريان است و به‌ترتيب ابتدا در پيشاني وجه بالادست و سپس وجه پايين‌دست، ضريب دبي بيشتري به‌دست آمد. همچنين با افزايش نسبت H/P مقدار ضريب دبي با توجه به تداخل جت آب كاهش (حداكثر 9 درصد) مي‌يابد. براي يك دبي و طول مؤثر ثابت با افزايش ارتفاع سرريز، مقدار ارتفاع آب بالا‌دست سرريز كاهش مي‌يابد و چون مقدار استغراق در پايين‌دست سرريز كنگره‌اي كاهش مي‌يابد و جريان آب به سهولت به سمت پايين‌دست حركت مي‌كند، باعث افزايش بازدهي هيدروليكي مدل سرريز- دريچه كنگره‌اي مستطيلي مي‌شود و در نتيجه ضريب جريان افزايش مي‌يابد.