كاهش تراز آب درياچه اروميه و ناپايداري روستاهاي پيرامون (مورد مطالعه: شهرستان هاي آذرشهر و مياندوآب)

Decrease in Water Level of Lake Urmia and Sustainability of Adjacent Villages: The Case of Azarshahr and Miandoab

امروزه گسترش بحران­هاي محيطي مانند كم آبي و خشكسالي جوامع روستايي را در معرض خطر قرار داده و هزينه ­هاي اقتصادي، اجتماعي، كالبدي و محيطي زيادي را به همراه داشته است. هدف از تحقيق حاضر، بررسي پيامدهاي خشك شدن درياچه اروميه بر ناپايداري روستاهاي پيرامون آن بوده است. نوع تحقيق كاربردي، ماهيت روش تحقيق توصيفي- تحليلي و گردآوري داده ها به صورت كتابخانه اي و ميداني (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) است و تجزيه و تحليل داده ها با روش­هاي كمي صورت پذيرفته است. قلمرو مكاني اين تحقيق روستاهاي واقع در شعاع 20 كيلومتري درياچه اورميه كه در شهرستان هاي مياندوآب و آذرشهر استقرار دارند، بوده است. نتايج نشان داد سكونتگاه هاي شرقي تأثيرات بيشتري از خشك شدن درياچه اروميه نسبت به سكونتگاه‌هاي جنوبي متحمل شده است. بيشترين اثرات منفي در هر دو شهرستان در بعد محيطي (همچون شور شدن اراضي، كاهش تنوع محصولات زراعي و باغي، تخريب باغات و مراتع) و سپس بعد اجتماعي (نظير كاهش مشاركت و همياري روستاييان، كاهش انسجام اجتماعي، كاهش امنيت در داخل روستاها و افزايش بزهكاري) بوده است. كمترين اثرات كاهش تراز آب درياچه اروميه در بعد اقتصادي (شامل كاهش فرصت­هاي شغلي غيركشاورزي، كاهش درآمدهاي متنوع و پايدار، كاهش زمينه‌هاي اشتغال و افزايش قيمت مسكن) مشاهده شده است.

Nowadays, the development of environmental crises such as water scarcity and drought has endangered rural settlements and caused a lot of economic, social, physical, and environmental problems. The purpose of the research is to study the consequences of Lake Urmia drying for the sustainability of its adjacent villages. The research was an applied, descriptive-analytical one where the data were collected via field study (questionnaires, interviews, observation) and library-based research, and analyzed quantitatively. The villages located within a 20 km radius of Lake Urmia (in Miandoab and Azarshahr) were studied. The results indicated that the east settlements were influenced more than the south settlements as a result of Lake Urmia drying. Most negative consequences in both towns were first environmental (e.g. soil salinity, reduced diversity of agricultural and food crops, and destruction of gardens and pastures) and then social (e.g. decreased cooperation of villagers, decreased social solidarity, decreased security, and increased crime). The least important influences of decrease in water level of Lake Urmia were related to economic considerations (e.g. decrease in non-agricultural job opportunities, decrease in diverse and sustainable income, job decrease, and increase in housing prices.