برآورد موجودي و ارزش اقتصادي اندوختۀ كربن ريشه و كندۀ درختان Populus deltoides در صنوبركاري‌هاي استان گيلان

جنگل‌ها از مهم‌ترين مخازن كربن در زمين به‌شمار مي‌روند و اندوخته شدن كربن در زي‌تودۀ گياهي ساده‌ترين و به لحاظ اقتصادي عملي‌ترين راهكار براي كاهش دي‌اكسيد كربن اتمسفري است. هدف اين پژوهش، تعيين زي‌توده و اندوختۀ كربن كنده و ريشۀ درختان صنوبر دلتوئيدس (Populus deltoids Marshall) در صنوبركاري‌هاي تنيان در استان گيلان بود. بدين ‌منظور براساس روش نمونه‌برداري انتخابي، 15 اصله درخت انتخاب شد. پس از عمليات قطع و خروج گرده‌بينه‌ها، به‌منظور خارج كردن كنده و ريشه‌ها از خاك از يك دستگاه بيل مكانيكي استفاده شد. پس از جدا كردن كنده و ريشه، با استفاده از دستگاه ترازوي ديجيتال، اندام‌هاي كنده و ريشه توزين شد. سپس نمونه‌هايي از اندام‌هاي مختلف درختان صنوبر (كنده و ريشه) به‌منظور برآورد مقدار زي‌توده و اندوختۀ كربن جدا و توزين شد. پس از خشك كردن در داخل آون (با دماي 80 درجۀ سانتي‌گراد)، وزن خشك نمونه‌ها تعيين شد. پس از سوزاندن مقدار كافي از نمونه‌هاي خشك‌شده در كورۀ الكتريكي، وزن مواد آلي و مقدار كربن نمونه‌هاي كنده و ريشه به‌دست آمد. نتايج نشان داد كه متوسط زي‌تودۀ كنده، زي‌تودۀ ريشه، اندوختۀ كربن كنده و اندوختۀ كربن ريشه براي گونه صنوبر به‌ترتيب 2/15، 22/18، 1/05 و 10/94كيلوگرم به‌ازاي هر اصله درخت به‌دست آمد. نتايج نشان داد كه همبستگي مثبت و معني‌داري بين مقدار زي‌توده و اندوختۀ كربن كنده و ريشۀ گونۀ صنوبر با متغير قطر يقه وجود دارد. مقدار كربن ترسيب‌يافته در اندام‌هاي ريشه و كنده 3/836 تن در هكتار و ارزش اقتصادي آن در هر هكتار 46723015/68 ريال محاسبه شد.