تجزيه پايداري عملكرد ژنوتيپ هاي گندم دوروم با استفاده از روش امي

اهداف:اين تحقيق به منظور بررسي اثر متقابل ژنوتيپ در محيط و شناسايي ژنوتيپ هاي پايدار گندم دوروم در مناطق معتدل ايران اجرا گرديد.   مواد و روش ها: تعداد 19 ژنوتيپ انتخابي از آزمايشات مقايسه عملكرد گندم دوروم در اقليم معتدل كشور به همراه يك رقم شاهد گندم نان در چهار منطقه شامل كرج، كرمانشاه، نيشابورو خرم آباد در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار و طي دو سال زراعي مورد ارزيابي قرار گرفت. براي عملكرد دانه، داده ها مورد تجزيه واريانس مركب قرارگرفت. همچنين براي شناسايي ژنوتيپ هايي كه در كنار پتانسيل عملكرد دانه بالا از پايداري عملكرد و سازگاري عمومي بالايي  برخوردار باشند، تجزيه پايداري با استفاده از روش چند متغيره امي انجام گرديد.   يافته ها: براساس دو مولفه اصلي اول و دوم تجزيه پايداري چند متغيره AMMI ژنوتيپ هاي شماره 5، 11، 13، 15 و 20 و براساس آماره پايداري ASV ژنوتيپ هاي شماره 5، 7، 16 و 19  از پايداري بيشتري برخوردار بودند. ژنوتيپ هاي شماره 5 ، 16 و 19 بترتيب با ميانگين عملكرد 7.497، 7.326 و 7.551 تن در هكتار هم عملكرد بالايي داشتند و هم از پايداري عملكرد بالايي برخوردار بودند. اين ژنوتيپ ها از نظر خصوصيات زراعي نيز وضعيت مطلوبي داشتند .   نتيجه گيري: با در نظر گرفتن عملكرد دانه و پايداري عملكرد، ژنوتيپ هاي شماره 5 ، 16 و 19 بعنوان ژنوتيپ هاي  برتر انتخاب شدند.  هركدام از اين ژنوتيپ ها كه در شرايط زارعين نيز برتري خود را نشان دهد بعنوان رقم جديد براي مناطق معتدل كشور معرفي خواهد شد.